Bu yılın başlangıcında mihver devletlerinin stratejik durumu
yine çok kuvvetliydi, ama bütün cephelerde harekât insiyatifi ellerinden
gitmek üzere bulunuyordu. Ocak ayında müttefikler
Casablanca’da hasımlarının kayıtsız şartsız teslim olma kararını
ilân ettiler; bu sırada müttefikler, bir yandan çin ordularının
yeniden teşkilâtlandırılmasıyle Uzakdoğu’da kendi potansiyellerinin
takviyesini (buna ait hükümler şubatta Çungking’te
ve ağustosta Quebec’te tespit edilmiştir), öte yandan 1944’te
Avrupa’da ikinci bir cephenin açılmasını hedef tutan bir taarruzu
programa almıştı. Bu ikinci cephe, mihver kuvvetlerinin
Akdeniz’den sürülmesi, İngiltere’de generaı Eisenhower’in emrinde
müttefik kurtuluş orduları kurulması, Berlin e ve alman
sınaî potansiyeline hava taarruzları yapılması suretiyle 1943’te
hazırlanacaktır.
Savaşın dönüm noktası önce sovyet cephesinde Stalingrad zaferiyle
(2 şubat) belirdi. Stalingrat, seri halinde yapılan kuvvetli
taarruzların çıkış noktası oldu ve Stalin ordularının ilk önce
Rostov’a (şubat) ve Harkov’a, sonra yaz mevsiminde Dnieper,
Orel ve Kiev’e yönelmelerini sağladı. Fakat Almanların Krivoi-
Rog’da direnç göstermesi ve general Manstein’in Ukrayna’daki
karşı taarruzu Sovyetleri Jitomir ve Korosten’de durdurdu (kasım).Akdeniz harekât alanında Montgomery’nin taarruzuyle Trablusgarp
baştan başa ele geçirildi (23 ocak). Kısa zamanda Libya’dan
Tunus’a kadar ilerlendi (şubat). Burada öteki müttefik kuvvetleriyle
irtibat kurulması, Tunus şehrinin kurtulmasına (7 mayıs ve Afrika’daki alman – İtalyan kuvvetlerinin Bon burnu
bölgesinde teslim olmalarına yol açtı (12 mayıs).

Müttefikler İtalya’yı kayıtsız şartsız teslim oımağa zorlamak
için temmuzdan itibaren Sicilya’ya, daha sonra Calabriya’ya (eylül)
çıkarma yaptılar. 1 Ekimde Napoli ele geçirildi, ama müttefikler,
alman ordusu tarafından kuvvetli şekilde tutulmuş bulunan
Garioliano-Songro hattını (Gustav hattı) geçemediler;
general Juin emrindeki fransız Kolordusu da aralıkta bu cephede
muharebeye girdi. Eylül ayı içinde fransız birlikleri Korsika’yı
kurtardılar. İtalya’da hemen tesis edilen müttefik hava
üslerinden, bundan böyle Güney Almanya’ya ve Balkanlar’a
(özellikle Romanya petrollerine) ulaşma imkânları hasıl oldu.

Nihayet, Uzakdoğu’daki müttefik harekâtının temposu, düşmanın
hakkından gelmeğe yetenekli hava-deniz ve amfibi kuvvetlerin
kurulması ve biraraya getirilmesi belirli bir zamana bağlı
olduğundan bir süre durakladı. Bu bölgedeki müttefik hareketleri,
düşmanı her tarafta püskürtme amacını güden hedefi kısıtlı
taarruzlar şeklini aldı: Guadalkanal’a hâkim olan amerikalılar,
şubatta Salomon adalarını ele geçirmeğe başladılar. Mayıs’ta
Aleut adalarına, kasımda Gilbert adalarına, hazirandan eylüle
kadar Yeni Gine’ye çıkarma yaptılar ve burada avustralyalıların
kara harekâtını desteklediler. Mayıs ayında Çungking’te
bir japon taarruzunu durdurmuş olan çin kuvvetlerinin ikmalini
yapabilmek için müttefikler Birmanya’da yeni bir cephe
kurdular.