DENARİUS Romalıların gümüş para birimi

DENARİUS Romalıların gümüş para birimi

DENARİUS i. Romalıların gümüş para birimi. önce M. ö. 268’de basıldığı sanıklıysa da, son araştırmalar bu tarihin M.ö. 180 olduğunu gösterirdi. Başlangıçta roma ağırlık birimi scrupulum’ un 4 katı (4,55 gr) veya roma para ölçüsünün’si ağırlığında olan denarius bir süre
sonra ağırlık biriminin -’ü (3,98 gr) veimparator Nero devrinde ise – ’sı ağırlığında (3,4 gr) olarak basıldı. Değeri 10 as olduğu için ön yüzünde romen rakamı ile X yazılıydı. 5 As değerinde olan yarısının adı Quinarius (ön yüzünde V); 2,5 as değerinde olan dörtte biri ise sestertius (ön yüzünde HS) adını alır. M.ö. 89’da as’m ağırlığı 1 uncia olarak tespit edilince, 1 denarius 16 as oldu ve ön yüzünde XVI rakamı yer aldı. İlk olarak Sezar zamanında üzerine imparatorun portresi işlenmeğe başladı. 215’te imparator Caracalla, iki denarius değerindeki (binio) argenteus Anto-ninianus’n bastırdı. Bu yeni sikkenin değeri Valerianus ve Gratianus’un hükümdarlık yıllarında 4 denarius (quaternio), Aurelianus döneminde ise 20 denarius oldu. Diocletia-nus ve Büyük Constantinus zamanında yapılan sikke reformlarında gümüş sikkelerin değeri düşürüldü. Cassiodorus’a göre bir altın meteliğin değeri 6 000 denarius idi. (L) DENÂSET i. (ar. denes, kir’den denâset).
Esk. Kirlilik, pislik. |[ Denâset-i ahlâk, ahlâk düşkünlüğü. || Denâset-i libâs, giyim kirliliği. (M)