YULAF da tıpkı öbür tahıllar gibi bol nişastalı taneleri (tohumlan) için yetiştirileli bir tanm bitkisidir. Daha çok hayvan yemi olarak kullanılan bu tahıldan insanların beslenmesinde de yararlandır. Bir yulaf tarlası, buğday ya da arpa başaklarına benzemeyen, salkım biçimindeki dağınık başaklan sayesinde öbürlerinden kolayca ayırt edilebilir; Sapçıklann ucundai bulunan başakçıklaıih her ^ biri iki ya da üç tohum içerir. Dışlan kılıfla (iç kavuz) örtülü olan bu tohumlanın ikisini (ya da üçünü) birden yeniden zarsı iki yaprak (dış kavuz) kuşatır.
Yulafın beyaz, siyah, sarı, kırmızı ya da boz tohumlu, kısa ya da uzun saph pek çök çeşidi vardır. Tanm uzmanlannın öteden beri sürdürdükleri çahşmalarla değişik iklim ve toprak koşullanna uygun yulaf çeşitleri geliştirilmiştir. Örneğin, bunlardan kırmızı yulaf sıcak ve nemli iklimlerde yetiştirilir.
Yulafın dünyaya,- yabanıl olarak yetiştiği Asya’nın batısı ile Avrupa’nın doğusu arasında kalan bölgelerden yayıldığı sanılır. Yabanıl yulaflardan türeyerek günümüze ulaşmış olan kültür yulafları içinde en çok yetiştirileni hiç
Yulaf bitkisinin çiçek salklmlan, her biri daha sonra tohuma dönecek olan başakçıklardan oluşur.
kuşkusuz v4ve«a sativa türüdür. Bugün yulaf, arpa ve çavdardan daha büyük miktarlarda üretilen bir tahıldır. Serin ve nemli iklimleri sevdiği için en iyi Avrupa’nın batı ve İskandinav ülkelerini de içine alan kuzey bölümlerinde, SSCB’de ve Kuzey Amerika’da yetişir. Bununla birlikte Avustralya ve Yeni Zelanda’ da da ekilir; Yulaf fazla yağış almayan kurak yerlerde kahn kavuzlu, uzunca tohumlar verir.
ABD ve SSCB dünyanın en çok yulaf üreten ülkeleridir; ama, îskoçya, İsveç ve Finlandiya gibi küçük kuzey ülkelerinde, buğday ve çavdardan daha iyi ürün verdiği için yulaftan geniş ölçüde yararlanılır. Türkiye’de ise başlıca Marmara, Ege ve İç Anadolu bölgelerinde yetiştirilen yulafın yıllık üretimi 350 bin tona yaklaşır.
Bol miktarda nişasta ile protein, vitamin ve mineraller de içeren yulaf taneleri eıi çok hayvan yemi olarak kullanılır. Aynca bitki tazeyken biçilerek yeşil yem ya da taneler hasat edildikten sonra kuru yem olarak hayvanlara yedirilir. Yulaf unundan hazırlanan, hamur buğday unu gibi kabarmadığından ekmek yapımında kullanılmaz. Yulaf unundan daha çok lapa ya da gözleme gibi yiyecekler yapıhr; taneleri ise özellikle kahvaltı için hazırlanan, besleyici değeri yüksek tahıl karışımlarına katılır. Yulaf eskiden buğdayın pahalı olduğu dönemlerde onun yerini almıştır. Bugün de kuzey ülkelerinde yulafın gıda ürünleri arasında küçümsenmeyecek bir yeri vardır.
Yulaf üretiminin yapıldığı bölgelerin çoğunda yulaif ilkbaharda ekilir. Kış yulafları dona .ve kara dayanıklı olmadığı için Kuzey Kutbu’na yakın bölgelerde yetiştirilemez.: Aynı arpa gibi yulaf da bazen üçgül ve buğdaygillerden öbür bazı bitkilerin fidelerini güneş ve rüzgânn zararlı etkisinden korumak için, onlarla birlikte ekilir.
