Akdeniz çevresindeki ılıman bölgelerin ve Türkiye’nin yerli bitkisi olan enginar (Cynara scolymus) çok lezzetli ve sevilen bir sebzedir. Günümüzde, öbür Avrupa ülkeleri ve A B D başta olmak üzere, iklim ve toprak koşullarının elverişli olduğu birçok yerde yetiştirilir. Sert ve dik gövdesinin yüksekliği 1 metreyi bulan enginar, ayçiçeği ve devedikeni gibi bileşikgiller (Compositae) familyasındandır. Bu yüzden, bol tüylü ve iri parçalı yaprakların çevrelediği gövdenin ucundaki çiçekler de çok sayıda mavimsi mor çiçeğin kümelenmesiyle oluşmuş bir çiçek başı ya da kömeçtir. Enginarın sebze olarak yenen bölümü de henüz çiçek açmadan toplanan bu çiçek başlarının dibindeki çiçek tablasıdır. Ayrıca bazı yerlerde körpe yaprakları ve sapları da sebze olarak yenir. Enginar çokyıllık bir bitkidir; toprak üstündeki bölümleri her yıl ölür, ertesi yıl yenilenir. Ama bitki yaşlandıkça çiçek başlarının niteliği azaldığı için genellikle dört yılda bir kök sürgünleriyle yeni bitkiler üretilir. Çok besleyici bir sebze olan enginarın Türkiye’de bayrampaşa, sakız, şıra ve darıca gibi çok tutulan yerli çeşitleri yetiştirilmektedir.
ENGİNAR.
15
Haz