İspanya-ABD Savaşı

İspanya-ABD Savaşı
1898’de İspanya ile ABD arasında patlak veren savaş.
1895’te Küba’daki İspanyol sömürgecilerinin, İspanyol yönetimine karşı ayaklanmaları (Şubat 1895) ve ayak-lanmacıların önderlerinin New York’ta bir cunta oluştu-rarak, 30 000 kişilik birordu donatmalarından sonra, bu ordu Küba’ya çıkmış, ama İspanyol birlikleri karşısında yenilgiye uğramıştı. Ispanyol hükümetinin adaya atadı¬ğı genel valinin, çok ağır bir baskı uygulaması ve Kü¬ba’da en az 50 000 kişinin öldürüldüğü ya da açlıktan öldüğü yolundaki söylentilerin ABD’de yayılması (1896), kamuoyunun baskısıyla, ABD’nin İspanyol hü¬kümetini ayaklanmacılarla bir anlaşmaya varmaya ça¬ğırmasına (Aralık 1896) yol açmıştı. İspanyol hükümeti¬nin bunun üstüne adaya yeni bir genel vali atamasına ve özerkliktanımasına (1897) karşın, düzen birtürlü sağla-namadı ve adadaki ABD uyrukluları koruma göreviyle gönderilmiş olan Maine kruvazörünün Havana körfe-zinde batırılması (15 Şubat 1898), ABD Kongresi’nin olaya müdahale kararı almasına yol açtı. Kongre’nin adadan çekilmesi uyarısında bulunduğu İspanya’nın, ABD’ye savaş ilan etmesinin ardından, ABD başkanı William McKinley’in savaş ilanı önerisini, ABD Kongresi onayladı (25 Nisan 1898). Büyük Okyanus’ta ve Antil denizinde yürütülen savaş, yalnızca 10 hafta sürmesine karşın, Ispanya’ya çok pahalıya mal oldu. Büyük Okya-nus’ta, Manila’da demirli İspanyol filosunun ABDfilosu tarafından bir baskınla yok edilmesini, Manila’nın, Gu¬am adasının, Wake adasının alınması ve Hawaii’nin ABD tarafından ilhakı izledi. Antil denizinde, İspanyol filosunun Santiago de Cuba limanına sıkıştırılmasından sonra, ABD birlikleri Küba’yı ele geçirip, Santiago’ya ilerlediler. Karada El Caney ve San Juan Hill çarpışmala¬rını kazandıkları sırada, denizde de ABD donanması, 3 Temmuz 1898’de 4 saat içinde İspanyol gemilerinin büyük bölümünü yok etti ve 17 Temmuz’da Küba’daki İspanyol birliklerinin teslim olmasını, 26 Temmuz’da İs- panya’nın barış istemesi izledi. Paris Antlaşması’yla (10 Aralık 1898), İspanya Küba’nın bağımsızlığını tanıyıp, Porto Riko, Guam ve Filipinler’i, 20 milyon dolarlık bir tazminat karşılığında ABD’ye bıraktı.