DEVRİM EDEBİYATI

Amerikan Devrim dönemi 1760ların başında yurtseverler arasındaki ilk çalkanışlardan, Anayasa’nın kabul edildiği 1787’ye kadar uzanır. Püritenlerin karakteristik bir özelliği olan şevk ve tartışmacılık bu dönemin başlarında Jonathan Mayhew’un vaazlarıyla, yurtseverlerin siyasali risalelerinde hissediliyordu. Risaleci adı verilenler içinde en önemlileri, tartışmaya açık ve genellikle taşkın beş risale yazan James Otisi, 1767 ve 1768’de gazetelerde yaygın biçimde yayınlanmış ve “Pennsylvanialı Bir Çiftçi” imzalı bir mektup dizisi yazan John Dickinson; ve siyasi risaleler değil de felsefi edebiyat olarak kabul edilmesi daha uygun uzun bir yapıt dizisinin ilki olan A Dissertation on Canon and Feudal LaWun (Kilise Yasası ve Feodal Yasa Üzerine Bir Tez, 1765) yazarı John Adams’dır. Ancak sömürgelerde en büyük devrimci etkiyi sağlayan ve ülke dışında da en fazla ilgi toplayan, Thomas Paine’in Amerikan bağımsızlığını savunan Common Sense (Aklı Selim) adlı risalesi oldu. Devrimin kendisi, çoğu kral taraftarlarına karşı hiciv niteliğinde saldırılardan oluşan bir yurtsever nazım dalgasını teşvik etti. Hicivleri en popüler olan John Trumbull’un 1775’te yazıp 1782’de genişlettiği Tory politikasının gülünç bir hicvi olan M’Fingal’d\r. Devrim dö­ neminin ortak şiir konularından biri olan, Amerika’nın yakın gelecekteki büyüklüğü, Philip Freneaunun Hugh Henry Brackenridge ile birlikte yazdığı, Princeton Koleji 1771 diploma töreni şiirinin başlığında da ifade edilmiştir: On the Rising Glory of America (Amerika’nın Yükselen Görkemi Üzerine, 1772). Amerikan edebiyatı bu dönemde de daha çok tarihler, muhtıralar, kişisel günceler, mektuplar ve devrim ruhu ile yazılmış siyasi yazılardan oluşuyordu. Afrikalı bir köle olan ve bugün Amerika’nın ilk önemli karaderili yazarlarından biri sayılan Phillis Wheatley’in yapıtları bunun istisnasını oluşturur. Onun özgün sayılmayacak ama iyi işlenmiş Poems on Various Subject, Religious andMoraïx (Çeşitli Dini ve Ahlaki Konular Üzerine Şiirler) 1773’te Londra’da basıldı. Devrin çeşitlilik gösteren düzyazıları arasında bir Quaker olan John Woolman’in Journaï\ (Günce, 1774); Fransa doğumlu Jean de Crevecoeur’ün Letters of an American Farmed (Amerikalı Bir Çiftçiden Mektuplar, 1782), William Bartram’ın Florida’lar, Georgia ve Carolina’lardaki gezilerini anlattığı Travels’ı (Seyahatler, 1791) ve John Adams’ın karısı Abigail Adams’ın Devrim dönemi mektupları vardır. Ama belki de bu dönemin en iyi hatırlanan yapıtları, Thomas Jefferson’ın Declaration of Independence’ı (Bağımsızlık Beyannamesi) ile başlayan devlet evraklarıdır. 1787 ve 1788’de Alexander Hamilton, John Jay ve James Madison, yeni anayasayı savunan ve The Federalist (Federal) adı altında toplanan 85 (denemeyi ortaklaşa yazdılar. İlk Amerikan tiyatro oyunu, William Godfrey’in The Prince ofParthia’s\ (Part Prensi, 1765), sömürgelerde tiyatroya uygulanan ahlaki sansüre karşın, bu dönemde ortaya çıktı. Serbest nazımla yazılmış destansı bir trajedi XVII. yy. sonu ve XVIII. yy. başında Boston’un önde gelen ilahiyatçısı Cotton Mather, çoğu Masschusetts sömürgesinin püritan dinini savunan 450’yi aşkın edebi yapıt yazdı. İleri görüşlü bilimsel incelem eleriona Londra’daki Royal Society’de (Kraliyet Derneği) üyelik kazandırdı. olan oyun, ilk kez 1767’de sahnelendi. Bunu Royall Tyler’ın Amerika Birleşik Devletlerinde ilk sahne komedisi olan ve ilk sahne Yankee’si Jonathan’ı sunan The Contrastı (Çelişki, 1787) izled