ACİL MÜDAHELEDE MOTOSİKLET
Herkese tekrar merhaba. Bu ay hepimizin heyecanla beklediği motosiklet fuan 24-27 Şubat 2010 tarihten arasında gerçekleşecek ve motosiklet tutkunlan Türkiye’nin en kapsamlı fuanMotoplus Fuan’nda buluşacak Fuan hazırlayanlara, katılımcılara ve bu konuda çalışan emek veren herkese çok teşekkür ediyomm. Çok güç şartlar altında, çok güzel işlere imza atıyorlar. Fuarda görüşmek üzere diyorum. Bu ay sîzlerle çok farklı bir konuyu paylaşacağım. Eminim pek çoğunuzun aklından geçen ve düşündükçe “olsa ne faydalı olur” dediğiniz bir hayalimi paylaşacağım. Umarım yazıyı sıkılmadan sonuna kadar okursunuz. Geçen yılın sonunda sağolsun Leyla Ayyıldız’ın daveti ile, İstanbul Sivil Savunma il müdürlüğünde 32 saat süren, teorik ve pratik çalışmaların yer aldığı bir eğitime tekrar katıldım. Bizlerin orada olma sebebi – ki 10 motosikletçi vardık, afet durumunda daha donanımlı ve bilgili birer motosiklet kullanıcısı olabilmekti. Eğitimimizi tamamladık ve bu eğitimi almış olan motosiklet kullanıcılarının sayısının artması için çalışmalar yapmak üzere kendi kendimize söz vererek oradan ayrıldık. Buradan sabır ve iyi niyetle büyük işler yapan Sivil Savunma çalışanlarına çok teşekkür ederim. Konumuza dönersek, başlıktan da anlaşılacağı üzere “Anılmasındaki temel mantık, motosikleti harici diğer trafik taşıtlarının kullanılamadığı durumlar ve/veya motosikletin daha avantajlı olması durumunda geçerlidir. Bu çerçevenin dışında kalan durumların hiçbirinde, motosiklet öncelikli araç değildir. Acil durum tarifi yapacak olursak, aklımıza gelen en öncelikli tarif tabi- i ki DEPREM’dir. Ülkemizin deprem kuşağı üzerinde olması ve yapılarımızın kalitesizliği , maalesef risk oranını arttırmaktadır. Bizim açımızdan bakarsak, depremde en çok öne çıkan sorunlar ulaşım, haberleşmeve koordinasyon sorunu olarak sayılabilir. Motosiklet ve ATV’ler, eğer yerinde ve doğru kullanılırsa, bu sorunların çözümüne önemli katkı sağlayabilir. Denizde olan kazalar hariç, her türlü kara taşıtının karışacağı kazalarda, yine motosiklet önemli görevler üstlenebilir. Ancak yurdumuzdaki Trafik ve sağlık ekiplerinin bilgi ve tecrübe birikimlerine baktığımızda, bu işte bizim çok fazla katkı sağlayabileceğimizi söylemek doğru olmaz. Kazanın ilgili birimlere haber verilmesi, kaza yerinin güvenliğinin sağlanması, temel İlk yardım ve gerekirse iletişim ve ulaştırma hizmetleri sağlanabilir. Önceki yıllarda Medline, geçen yılda 112 Acil motosikletli ambulans hizmetleri başlatıldı. Hatta Adana dahil memleketin pek çok ilinde lokal girişimlerde oldu. Ancak bu çalışmanın yerleşik kurumsal bir yapıya oturması sanırım biraz daha zaman alacak. Sebeplerine bu yazımda giremeyeceğim çünkü yerimiz yetmez. Ancak ileriki sayılarda sadece bu konuya değinmeyi planlıyorum. Diğer doğal afetler (sel, yangın vb.) Sel ve Yangın konuları söz konusu olduğunda, motosikletin bana göre hareket alanı çok sınırlı. Ancak, kazanın ilgili birimlere haber verilmesi Kaza yerinin güvenliğinin sağlanması, temel ilk yardım ve gerekirse iletişim ve ulaştırma hizmetleri sağlanabilir. Bu satırların yazılış amacı, pek çoğumuzun kullandığı bu iki tekerli aracın , aslında bilinçli kullanıldığında ne kadar fayda sağlayabileceğini göstermektir. Kaleme aldığım bu satırlar, elbette bu işin sadece başlangıcını teşkil etmektedir. Yaklaşık 10 yıldır hem motosiklet, hem de arama kurtarma işi ile amatör olarak ilgileniyorum. Gerek motosiklet kullanıcıları ile yaptığım görüşmelerde, gerekse arama kurtarma tatbikatlarında gördüğüm eksiklik üzerine böyle bir çalışma yapmaya karar verdim.
Bu konuda görüş ve önerilen olan herkese, bu satırlar açıktır. Kanımca şartlarda göz önüne alınırsa, başlangıç için motosikleti olan herkesin faydalanabileceği, ve kendi sınıfına-eğitimine göre hazırlıklı olarak ihtiyaç anında gerekli birimlere katılmasını sağlayabilecek bir el kitabı hazırlanabilir. Elbette Sivil Savunma ile işbirliği yapmak şarttır. Kanaatimce, motosikleti olan bir sürücünün ihtiyaç anında sağlayabileceği faydalar aşağıdaki gibidir.
Malzeme taşımak: Sağlık ve İlk yardım malzemeleri; sedye, boyunluk, atel İlaç.
Arama Kurtarma malzemelen: Her türlü kesici, ayırıcı, ip, merdiven, elektrik ve güvenlik malzemesi. Haberleşme gereçleri (Telsiz, Radyo, Telefon, Röle vb.) Aydınlatma malzemesi, yakıt, Gıda. Yiyecek ve İçecek. Haberleşme sağlamak: Kendi arasında Merkezi ile. Birimler arasında.Saha içerisinde. Güvenliği sağlamak Ana kamp, olay yeri çevre güvenliğini sağlamak; bantlama yapmak, geçiş açmak- kapamak.
Araştırma- Arama yapmak: Sahada çağrılan kişiyi bulmak. Kayıp kişi, kişiler araması yapmak. Kayıp malzeme araması yapmak. Saha planı çıkartmak Haritalama yapmak. İşaretleme ve bantlama yapmak.
Görevli Personeli taşımak: Sağlık merkezi ile olay yeri arasında doktor, hemşire, paramedik sağlık görevlisi, arama-kurtarma görevlisi taşımak. Başka bir motosiklet sürücüsünü taşımak. Makina oparatörü taşımak.
Temellik Yardım: Motosiklet sürücüsü, eğer yeterli eğitimi almışsa, gerekli hailede temel ilk yardım müdahalesinde bulunabilir. Yukarıda saydığım faydaları sağlayabilmek için, öncelikle motosiklet sürücüsünün , destek olmak üzere gideceği olayın muhteviyatı hakkında bilgi sahibi olması ve ona göre ilk evvelde kendi hazırlığını tamamlaması lazım. Unutulmamalıdır ki, hazırlıksız olaya giden bir destek ekibi, kendini bir anda yardıma ihtiyaç duyar halde bulabilir. Buradan çıkan sonuç, ekibin koordinasyonunun, disiplinini , haberleşmesini ve yönlendirmesini sağlayacak bir birim teşkil etmek gerekiyor.
Sıralarsak
Koordinasyon Merkezi.
Haberleşme merkezi: Malzeme hazırlığı,teknik donanım, altyapı (Telsiz, Telefon, Radyo, Röle,Televizyon )lnsan Kaynağı hazırlığı. ( Önceden belirlenmiş bir hiyerarşi, göreve nöbet çizelgesi, görev dağılımı,görev yeri, çalışma prensipleri, yedekler.) c) Destek verecek sistem dışındaki radyo amatörlerinin bilgilendirilmesi, eğitimi vs.
Hiyerarşik yapı: Koordinasyon merkezinin hiyerarşik yapısı ve görev dağılımı oluşturulmalı. Görev yapacak ekiplerin hiyerarşik yapısı ve görev dağılımı oluşturulmalı.
Kayıt sistemi: Gelen katılımcıların kayıtlarını almak.Verilen görevleri kaydetmek. Görev geri bildirimlerini kayıt etmek ve takip etmek.Yeni görev taleplerini değerlendirmek.
Görev dağılımı: Kayıttan gelen görev taleplerini değerlendirmek. Eldeki araç ve insan envanterini tutmak. Görev dağılımına karar vermek. Sınıflandırma Motosikletleri sınıflarına göre ayırmak. Enduro Chooper,Racing. Touring. Motosikletleri ağırlıklarına göre sınıflandırmak: 150 Kg,150 – 250 Kg.,250 Kg üstü. Motosiklet sürücüsüne göre sınıflandırmak (Ehliyet mutlaka gerekli) Tecrübesiz. ( Yeni başlayanlar.) Tecrübeli (1-5 yıl arası) Tecrübeli (5 yıl üstü ) Eğitimli ( Doktor, Mühendis, Hemşire, Paramedik, Arama Kurtarmacı, Telsiz operatörü, K9 Eğitmeni,) Motosikleti donanımına göre sınıflandırmak. Sireni var Spot lambaları var.Flaşörleri var. Sepeti var. Arazi lastiği var. TeknikDestek-Bakım Merkezi: Bu birim oluşturabilirse yardıma katılan motosikletlerin hafif teknik bakımlarını yapabilmeli.
( Lastik değişimi – onarımı, elektrik arızası, hafif parça değişimi vb.)Lojistik.: Motosiklet yardım ekibinin 48-72 saat sonrası iaşe ve konaklama desteği. Malzeme giriş ve çıkışlarının kaydı, takibi. Gerekli malzemelerin alana taşınması, depolanması. Benzin ihtiyacını karşılanması. Ekibin kullandığı alanın temizliği, ısınması ve faaliyet sonunda malzemelerin toplanıp ambalajlanması. Demek ki, motosiklet sürücüsünün ihtiyaç duyacağı yaşam destek setlerini oluşturmak lazım. Bu setler destek için ilgili noktaya gelen motosiklet sürücüsünün, yapacağı faaliyete göre mutlaka gelirken yanında getirmesi gereken minimum malzemeden oluşmaktadır.