BİTLER
İnsanın başında yaşayan baş biti, yavrusu ve bir saç telindeki yumurtası.
(Anoplura = Siphunculata); Aim. lâuse, Fr.pous, İng.Lice. Familyası: Hayvansal bitler (Pediculidae). Yaşadığı yerler: Kuş, memeli hayvan ve insanların derileri üzerinde parazit olarak. Özellikleri: 2-3 mm boyunda, yassı vücutlu kanatsız böcekler. Ağız yapıları delici, emici yapıda. Kıllara tutunmak için ayak uçları çengel tırnaklı. Ömrü: 1 ay kadardır. Çeşitleri: Baş, kıl, elbise, at, köpek biti en çok bilinenleridir. Eklembacaklılar (Arthropoda) şubesinin, böcekler (İnsecta) sınıfının bir takımı. Bitlerde metamorfoz (biçim ve yapı değişmeleri) bulunmaz. Yumurtadan çıkan yavrular, ergine benzerler. Onlar gibi kan emerler. Kuşlarda yaşayanlara “ısıran bitler” denir. Her kuş türüne musallat olan bir iki bit türü vardır. Memelilerde asalak olarak yaşayanlar; insanlar, maymunlar, toynaklı memeliler (at, koyun, sığır vs.), kemiriciler (tavşanlar, fâreler vs.), etçil memelilerden bâzıları (köpek, kurt, morslar) üzerinde barınırlar. İnsanlar üzerinde yaşayan bitler üç türlüdür:
Baş biti (Pediculus capitis): 2-3 mm boyunda olup, insanların başında yaşar. Dişisi halk arasında sirke denilen yumurtalarını özellikle ense ve kulak arkası saç kıllarının diplerine kitin kılıfı ile tek tek yapıştırır. Yavrular 2-3 haftada ergin hâle gelirler. Fazla yaygın bir türdür.
Kıl biti (Phthirius pubis): Baş hâriç, vücûdun sakal, göğüs gibi diğer kıllı yerlerinde barınır.
Kıl diplerine gömülü olarak görülür. Fazla kaşınmaya sebeb olur. 1-1,5 mm uzunluktadır.
Elbise biti (Pediculus vestimenti): Vücudun tüysüz veya az tüylü yerlerinde yaşadığından “vücut biti” de denir. 3-4 mm boyundadır. Yumurtalarını çamaşırların kıvrımlı yerlerine yapıştırır. Tifüs hastalığını yaydığından çok tehlikeli bir asalaktır. Tifüs mikrobu bitin barsağında çoğalıp dışkısı ile insana bulaşır.
Bazı bit türleri 1- Baş biti (2 mm), 2- Çamaşır biti (3 mm), 3- Keçe biti (1-1,5 mm), 4- Köpek biti (2 mm), 5- Köpek kılı biti (1,5 mm), 6- Konç biti (2 m m ).
Bitki özünü emen bitki bitleri hayvansal bitlerden ayrıdır. (Bkz. Yaprak Biti) Ağaç kabuklan, taş ve kitaplar arasında yaşayan kitap bitleri (Psocoptera) de ayrı bir grup olup ağız yapıları çiğneyici tiptedir. Bunlar kitap yaprağı, yosun, mantar ve polen (çiçek tozu) ile beslenir. Kanatlı ve kanatsız olanları vardır.