DRİNA KÖPRÜSÜ

DRİNA KÖPRÜSÜ; Bosna Hersek’te Sırbistan
sınırına yakın Vişgrad (Vişegrad) kentinde
Sava Nehrinin kolu olan Drina Irmağı üzerine
1571 senelerinde yaptırılmış olan Osmanlı köprüsü.
Sokullu Mehmed Paşa tarafından, yaptırıldığı
için Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü diye de
bilinen bu köprü, Drina Irmağını kuzey-güney
doğrultusunda keser. Eni 7 metreden biraz geniş,
uzunluğu 180 metreye yakın olan Drina Köprüsü
büyük kesme taş bloklardan yapılmıştır. Güney
ucu kıyıya dik, açık bir dirsek yaparak birleşir.
Irmak içinde kemerli 10 gözü vardır. Kemer
açıklıkları 10-15 m arasında değişmektedir. Yukarı
ortasına gelen bir yerde, batı kenarında bir kitâbe
sahanlığı, doğu kenarında bir sofa vardır.
Bunların her ikisi de dışa taşarak taş çıkıntılar
üzerine oturmuştur. Kemerlerin üzengitaşı hizâsında
bütün köprüyü çepeçevre çıkıntılı bir silme
dolaşır.
Batı tarafındaki selyaranlar bu silmeye kadar
üçgen prizma biçiminde yükselir, sonra piramit
biçimi alarak son bulur. Her bir ayakta bu piramidin
sivri ucunun iki yanma gelmek üzere birer
çift boşaltma gözü vardır. Kitabe sahanlığının duvarında
iki kitâbe bulunmaktadır. Köprünün yapım
tarihi kitabelerden birinde 1571, diğerinde 1577
olarak verilmiştir.
Sırp yazarı İvo Andric’in, konusu Sokullu
Mehmed Paşanın yaptırdığı bu köprü etrafında
geçen ve dünya klasikleri arasında yer alan Drina
Köprüsü adlı bir romanı da vardır. Eser 1961 Nobel
Edebiyat Ödülünü almıştır. Bu romanda 350
yıllık bir gelişim içinde Vişegrad kasabasının tarihi
anlatılmaktadır. Olaylar Bosna’nın Osmanlıhâkimiyetine girişinden başlar. Osmanlı İslâm kültürü
ve batı kültürünün özellikleri ile bu etkiler arasında
değişen kişileri canlandırarak devam eder.
Söz konusu köprünün Birici Dünya Savaşındaki bir
bombardıman esnasında yıkılışıyla son bulur. Târihî
olayları kavramaya çalışırken ayrı toplumların
insanlarına aynı sevgi ve hoşgörüyle yaklaşan
romanda Osmanlı târihi ve kültürü geniş biçimde
ele alınmıştır.