EBÜLFEZ ALİ ELÇİBEY; Azerbaycan Cumhurbaşkanı.
Babasının ismi Kadirkulu Beg, annesi
Mehrinse Hanımdır. Nahcivan’a bağlı Ordubad
kasabasının Keleki köyünde 1938 senesinde doğdu.
Babası İkinci Dünyâ Savaşında Alman Cephesinde
vefât etti. Babası vefât ettiğinde Ebülfez
Ali Elçibey 3 yaşında, kardeşlerinden İbrâhim 11,
Murad 12, Almurad ise 7 yaşında yetim kaldılar.
Okul dışındaki çocukluk hayatı çobanlık, kuzu
yaymak ve odun kırmak gibi işlerle geçen Ebülfez
Ali Elçibey, orta öğrenimini Ordubad’da bitirdi.
Daha sonra Bakü’ye giderek Bakü Üniversitesi
Şark Dilleri Fakültesinde Arap Dili ve Edebiyatı
bölümünden mezun oldu.
Üniversite talebeliği yıllarında siyâsî meselelerle
ilgilenmeye başladı. Elçibey’in kafasını en
fazla meşgul eden şey, Türkçe konuşan, Müslüman
olan ve yakın zamana kadar “Türk” denilen insanlara
“Azerî” adının özellikle söylenmeye çalışılmasıydı.
Elçibey’in siyâsî faaliyetlerde bulunduğu
sezilince tercümanlık vazifesiyle Mısır’a sürgün
edildi. Burada İlmî çalışmalarına devam eden
Ebülfez Ali Elçibey memleketine döndüğünde Tolunoğullan
Türk Devleti Târihi üzerine doktorasını
hazırladı. Uzun müddet işsiz kaldıktan ve iki yıl Sibirya’da
sürgün hayatı yaşadıktan sonra Bakü’deki
Elyazmaları Enstitüsünde çalışmaya başladı.
Burada Türk ve İslâm Târihinin ilk yazılı kaynaklarını
tetkik etme imkanını buldu. Ayrıca talebelik
yıllarında kurduğu teşkilâtını güçlendirme faaliyetlerine
de devam etti.
Sovyetler Birliğinde açıklık ve yeniden yapılanma
politikalarının uygulanmaya konulmasından
istifâde ederek 16 Temmuz 1989’da Azerbaycan
Halk Cephesi Kuruluş Kongresini topladı ve başkanlığına
seçildi. Hürriyet ve bağımsızlık mücâdelesini
açıktan yürütmeye başladı.
Senelerce esâret ve zulüm altında yaşayan
Azerbaycan halkı Ebülfez Ali Elçibey’in etrafında
toplanmaya devam etti. Azerbaycan, Sovyetler
Birliğinden ayrılıp bağımsızlığını îlân ettikten
sonra 7 Haziran 1992’de yapılan seçimlerde Ebülfez
Ali Elçibey Cumhurbaşkanı seçildi. Azerbaycan
Cumhûriyeti Devletini yeniden kurmaya çalışan
Elçibey, ilk icrâât olarak bin beş yüz yıllıkTürk yurdu olan Karabağ’ı Ermeni işgâlinden kurtarmak
olduğunu îlân etti. Vatanın müdâfaası için
Millî Ordu kurdu. Moskova’nın kukla idârecileri
zamanında Ermenilerin işgâline düşen Karabağ
geri alındı.
Ebülfez Ali Elçibey’in büyük ülküsü ise Kuzey
ve Güney Azerbaycan’ı birleştirip Vâhid (Birleşik)
Azerbaycan’ı kurmaktır.
EBÜLFEZ ALİ ELÇİBEY
19
Eki