OSMİYUM

OSMİYUM; Aim. Osmium (n), Fr. Osmium (m),
İng. Osmium. 1804 yılında keşfedilen renkli, metalik
bir element. “Os” kimyâsal sembolüyle gösterilir.
Tabîatta platin cevherleriyle berâber ve osmiridyum
diye anılan bir iridyum alaşımı hâlinde
bulunur.
Atom numarası 76, atom ağırlığı 190,2’dir.
Elektron düzeni (Xe) 4 f1 4 5 d6 6 s2; izotopların kütle
numaraları 184, 186, 187, 188, 189, 190 ve
192; oksidasyon sayıları 2+, 3+ 4+ 6 + ve 8 +’dir.
Rutenyum ve osmiyum valensi 8 olabilen yegâne
elementlerdir.
Az bulunan elementlerden olan osmiyumun
erime noktası 2700°C, kaynama noktası 5500°C’dir.
Tabîatta bulunan elementlerin en ağırı olup, özgül
ağırlığı 22,6 g/cm3 tür. Sert ve kırılgan bir metaldir.
Diğer metallerle yaptığı alaşımlara sertlik verir.
Osmiyum 400°C’de yükseltgenerek osmiyum
tetroksii (0 s0 4) meydana getirir. Buna osmik asit
de denir. Bu bileşik uçucu olup, gözleri de tahriş
eden zehirli buharlar verir. Çok ağır bir kokusu
vardır. Bundan, kumaş boyamada ve organik madde
sentezlerinde faydalanılır. Osmiyum asitlere
dayanıklı bir metaldir. Osmiyumun rutenyum veya
iridyum ile olan alaşımları pikap iğneleri, dolmakalem
uçları vs. yapımında kullanılır.