OTUZİKİ FARZ; İslâm dîninde, mükellef yâni
akıl bâliğ, akıllı ve yetişkin kadın erkek her Müslümanın,
en önce öğrenmesi gereken, otuziki dîni
emir. Allahü teâlânın, İslâm dîni ile insanlara bildirdiği
emir ve yasaklan çoktur. Bunlardan îmân etmek,
bütün insanlara emredilmiştir. Herkes için
îmân zarûrîdir (Bkz. îmân). Dinde, îmân eden herkes,
farzlan yapmaya ve haramlardan sakınmaya
memur edilmiştir, bunun için müminlere, îmân
edenlere; farzlan ve haramlan öğrenmek, bilmek de
farzdır. Otuziki farz meşhurdur. Bunlardan dördü
esas olup, namaz kılmak, oruç tutmak, zekât vermek
ve hac etmektir. îmân ile berâber bu dört farz, İslâmın
şartıdır. îmân edip de ibâdet edene, yâni bu
dört farzı yapana “Müslim” veya “Müslüman” denir.
Dördünü birden yapıp da, haramlardan kaçman
tam Müslümandır. Bunlardan biri bozuk olur veya
hiç olmazsa, Müslümanlık bozuk olur. Dördünü de
yapmayan mümin olsa da Müslümanlığı tam değildir.
Böyle îmân, inşam yalnız dünyâda korursa da,
âhirete îmânla gitmek güç olur. Her Müslümanın,
otuziki farzı bilmesi farzdır, kesin emirdir.
Otuziki farz şunlardır:
îmânın şartı: Altı (6 )
İslâmın şartı: Beş (5)
Namazın farzı: On iki (12)
Abdestin farzı: Dört (4)
Guslün farzı: Üç (3)
Teyemmümün farzı: İki (2)
Teyemmümün farzına üç diyenler de vardır. Bu
zaman, hepsi otuz üç farz olur. Elli dört farz başkadır.
Emr-i ma’rûf ve nehy-i münker yapmak ve
kötü, çirkin söz söylememek, otuziki farzda değil,
ellidört farzdadır. (Bkz. Ellidört Farz)
îmânın şartları (6):
1. Allahü teâlânın varlığına ve birliğine inanmak.
2. Meleklerine inanmak.
3. Allahü teâlânın indirdiği kitaplarına inanmak.
4. Allahü teâlânın peygamberlerine inanmak.
5. Ahiret gününe inanmak.
6. Kadere, yâni hayır ve şerlerin (iyilik ve kötülüklerin)
Allahü teâlâ tarafından yaratıldığına
inanmak.
İslâmın şartları (5):
7. Kelime-i şehâdet getirmek. Müslüman olmak
isteyen bir kimse, önce bu kelime-i şehâdeti
ve mânâsını söyler. Kelime-i şehâdet getirmek demek,
“Eşhedü en lâ ilâhe illallah ve eşhedü enne
Muhammeden abdühû ve resûluh” söylemektir.
Bu şehâdet kelimesinin mânâsı (Görmüş gibi
bilir ve inanırım ki, Allahü teâlâdan başka, varlığı
lâzım olan, ibâdet ve itâat olunmaya hakkı
olan, hiçbir ilâh, yoktur. Görmüş gibi bilir ve inanırım
ki, Muhammed sallallahü aleyhi ve sellem
Allahü teâlânın hem kulu, hem peygamberidir.8 . Her gün beş kere vakti gelince namaz kılmak.
9. Malın zekâtını vermek.
10. Ramazan ayında her gün oruç tutmak.
11. Gücü yetenin ömründe bir kere hac etmesidir.
Namazın farzları (12):
A) Dışındaki farzları yedidir. Bunlara şartlar da
denir.
12. Hadesten tahâret: Abdestsiz olanın abdest
alması, cünüp olanın gusül etmesidir. (Bkz.
Abdest, Gusül)
13. Necâsetten tahâret: Vücûdunu, elbisesini
ve namaz kılacağı yeri kaba ve hafif necâsetten, pislikten
temizlemektir. (Bkz. Necâset)
14. Setr-i avret: Müslüman erkek ve kadınlann
başkasına göstermemeleri lâzım olan yerlerini
örtmesidir. Erkeğin avret yeri, göbeğinden diz altma
kadardır. Kadınların ise, yüz ve ellerinden başka her
tarafı avret yeridir.
15. İstikbâl-i kıble: Namaza dururken kıbleye
dönmektir. Vapurda, otobüste ve trende de kıbleye
dönmek farzdır. (Bkz. Kıble)
16. Vakit: Namazı vaktinde kılmaktır. Yâni
namazın vaktini bilmek ve kıldığı namazın vaktini
kalbinden geçirmektir.
17. Niyet: Namaza dururken namazın adını,
vaktini, kıbleye döndüğünü ve imâma uyduğunu
kalbinden geçirmektir.
18. İftitâh veya tahrime tekbiri: Namaza başlarken
“Allahü ekber” demektir.
B) İçindeki farzları beştir. Bunlara rükün de
denir.
19. Kıyam: Namazı ayakta kılmaktır. Hasta
ve özürlü olanlar oturarak kılabilir.
20. Kırâat: Namaz kılarken Kur’ân-ı kerîm
okumaktır. (Bkz. Kırâat)
21. Rükû: Namaz kılarken elleri dizlere koyup
eğilmek demektir.
22. Secde: Namazda her rek’atın sonunda iki kere
aim ve burnu yere koymaktır.
23. Ka’de-i âhire: Namazın son rek’atında “Ettehiyyâtü”
duâsmı okuyacak kadar oturmaktır.
Abdestin farzları (4)*
24. Abdest alırken yüzü yıkamak.
25. Elleri dirsekleriyle birlikte yıkamak.
26. Başın dörtte birini meshetmek.
27. Ayakları topukları ile birlikte yıkamak.
(Bkz. Abdest)
Guslün farzları (3):
28. Gusül ederken ağzı yıkamak.
29. Gusül ederken burnu yıkamak.
30. Gusül ederken bütün vücûdu yıkamak. (Bkz.
Gusül)
Teyemmümün farzları (2):
31. Teyemmümde, cenâbetten veya abdestsizlikten
temizlenmek için niyet etmek.32. Teyemmümde elleri temiz toprağa vurup,
yüzü meshetmek ve tekrar elleri temiz toprağa
vurup, her iki kolu dirsekten avuca kadar sığamak.
(Bkz. Teyemmüm)
OTUZİKİ FARZ
21
Eki