PALANGA; Aim. Talje (f), Takel (n), Fîaschenzug
(m), Fr. Palan (m), İng. Tackle for hoisting,
pulley-block. Az kuvvetle çok yük kaldırmak için
kullanılan makara sistemi. Sâbit makaraya, aynı
gövdeye bağlı bir veya daha fazla hareketli makaranın
ilâve edilmesiyle meydana gelir. Yük, hareketli
makaranın mahfazasındaki kancaya bağlıdır. Halatın
bir ucu sâbit makara mahfâzasma diğer ucu ise önce
hareketli makaralardan geçtikten sonra sâbit makaralardan
geçirilerek kuvvet alanına gider.
Bu sistemlerde kuvvet bölünerek yükün bir kısmının
sâbit makaralara taşıtılmasıyla uygulanacak
kuvvet azaltılabilir. Palangalarda yükü kaldıracak
kuvvet, yükün ağırlığının makara sayısına bölümü ile
hesaplanır. Verim ise yükün, yük yolu ile çarpımının,
kuvvetin, kuvvet yolu ile çarpımına oranı ile verilir.
Hareketli makara arttıkça istenmeyen sürtünme kuvvetleri
verimi azaltacağından, palangalarda, yaygın
olarak üç hareketli makara kullanılır.
PALANGA
21
Eki