BOĞAZA KAÇAN YABANCI CİSİM BOĞULMALARINDA
İLK YARDIM
Boğazdan yabancı cisim çıkarılması için hastaya yan yatış pozisyonu
verilir.Sırta elle birkaç kez vurulur.Vuruluş ile ani ekspirasyon(nefes verme) meydan
geleceğinden yabancı cisim dışarı atılır. Ağız boşluğunda kalırda elle
alınır.Yabancı cisim yutakta ise ilk yardımcı işaret parmağıyla cismi
alabilir.Yabancı cismin parmakla alınmadığı vakalarda kişi kamından tutulur ve
elle desteklenerek baş ve vücut öne doğru eğdirilir.
Sırta vurma ile basınç yapılarak cismin hava ile dışarı atılması
sağlanır.Maddenin cinsi ve de miktan bilinmelidir. Örneğin fasulye nohut gibi sıvı
ortamda şişme özelliğine sahip maddeler kısa zamanda büyüyerek boğulmayı
çabuklaştırır. Bu maddelerin alınması ancak klinikte operasyonla mümkün
olacağından ilgili kliniğe şevki çabuklaştınlmalıdır. özafagusa (yemek borusu)
balık kılçığı gibi batıcı cisimler takılır. Bunların su ve ekmek lokmasıyla indirilmesine
uğraşmak özafagusun (yemek borusu)yırtılmasına neden olur.Uzman hekim
tarafından müdahale edilmesi için hastaneye sevk edilir.
ARI SOKMALARI:
Bal an türleri arka kısımlarındaki zehirli iğnelerini deriye batırarak sokarlar.
Isıran tür arılar zehirlerini ağızlanyla bırakırlar.O bölgede ağrı,birkaç dakika sonra
yanma, şişme deride kırmızı kabarcıklar olur.Çok duyarlı kişilerde daha önemli
durumlar hatta ölüm görülebilir.Arının soktuğu yada ısırdığı bölge hareket ettirilmez,
üzerine buz torbası konulur, amonyaklı su sürülür.Arının iğnesi soktuğu
yerde kalmışsa ağn giderildikten sonra, alevden geçirilmiş iğne ile çıkarılır.
Duyarlı olan kişilerde; örneğin astımlı bir kişide an vb. böcek soktuğu an çok
çabuk şişme, yanma olur.Bundan önemlisi solunum yolunda tıkanma olacağından
hemen hastaneye iletilir.
YANIKLARDA İLK YARDIM:
Yumuşak ( deri,mukoza,kas,damar,sinir,lenf) ve kemik dokulann; ısı,ışın,elektrik,
radyasyon(fiziksel) asit, baz(kimvasal) vb. etkenlerle yanması sonucu oluşan
44
İLK ALINACAK ÖNLEMLER:
-İlk iş olarak yanığa neden olan ısı kaynağı hemen uzaklaştırılmalı ve etkisiz
hale getirilmelidir.
-Bu amaçla hastanın vücudunun üstündeki alev hemen bir battaniye yada
örtüyle söndürülmelidir.
-Hastanın üstündeki giysiler hemen soğutulmak, zararlı bir kimyasal maddeye
bulaşmışsa çıkartılmalıdır. Bu işlem aceleyle ve dikkatsizce yapılırsa, yanık bölgesine
yapışmış olan giysilerin çıkarılması bölgenin daha fazla zarar görmesine yol
açabilir.
Özellikle vücuda değen ve alev olmadan da yanma özelliği olan plastik gibi
maddelerin deriyi zedelemesini engellemek gerekir.
-Bulunduğu bölgeye zarar vermeyen giysileri çıkarmak gereksizdir.Yanık bölgeleri
steril (mikroptan arındırılmış) gazlı bezlerle örtülmelidir.
-Bölgeyi dezenfekte etmek ve bölgeye pomat sürmek gerekir.
BURUN KANAMALARINDA İLK YARDIM
a-)Burun deliklerini sıkarak veya üst dudak ile diş etleri arasına yuvarlak gazlı
bez yerleştirip bastırarak basınç uygulayın
b-)Hastayı mümkünse pencere açıp, önüne oturtun ve başı öne eğin,böylece
boğaza akan kan akciğere geri çekilmez.
c-)Hastayı sakin tutun özellikle tansiyonu yüksek olan ve endişeli hastalarda
önemlidir. Endişe kan basıncını yükseltir,buda kanamayı arttırır.
d-)Burun üzerine ve ense kısmına soğuk pansuman, buz torbası koyun.Lokal
soğutma kanamayı kontrolde yardımcı olur.
KIRIKLARDA İLK YARDIM
Kırık durumlarında en önemli kural, kırık bölgenin hareketsiz kalmasını
sağlamaktır.
Kırık, kemik dokusunun sürekliliğinin tümüyle bozulmasıdır.Kırıklar çoğu
zaman şiddetli ve ani düşüşler, araba kazalan gibi travmatik olaylar sonucu meydana
gelir.
YARALANMALAR VE İLK YARDIM
Yaralanmalarda öncelikle;
yaralanmalara yanık denir.
45
-Dezenfektan (mikrop öldürücü) maddenin yaranın içine girmesi engellenmelidir.
-Toz yada pomat gibi maddeler kullanılmamalıdır.
-Kullanılan sargı fazla sıkılmamalıdır.
-Yaranın çevresindeki bölge saf suyla (gerekirse su ve sabunla) yıkanmalı,
yara bölgesine dokunulmamalıdır.
ACİL DURUM TELEFONU: 112:
HAZIRLAYAN
FATMA DOĞAN
MARMARA ÜNV.HEMŞİRELİK Y.O
BOĞAZA KAÇAN YABANCI CİSİM BOĞULMALARINDA İLK YARDIM
24
Eki