-SAĞLIK HİZMETLERİNDE HASTA HAKLARI
sağlık için spor
Herkesin insan olması dolayısıyla saygı görmeye hakkı vardır.
Herkes kendi yaşamını belirleme fiziksel ve zihinsel bütünlemeye sahip olma ve kişi olarak
güvenli bir yaşam sürdürme hakkına sahiptir.
Herkes kendi ahlaki ve kültürel değerlerine, dinsel ve felsefi inançlarına sahip olma ve bunlara
saygı gösterilme hakkına sahiptir.
2-BİLGİLENDİRME
Hasta;durumu ile ilgili tıbbi gerçekleri, önerilen girişimlerin seçeneklerini, tedavisiz kalmanın
etkilerini tanı, sonuç ve tedavinin gidişi konularını içerecek şekilde tam bilgilendirme hakkına sahiptir.
Bilgilendirme sadece bilgiden yoksun bırakmanın hasta üzerinde olumlu bir etkisinin olacağına
inanmak gibi geçerli bir nedenin olduğu zamanlarda kısıtlanabilir.
Hasta istediği takdir de bilgilendirilmeme hakkına sahiptir.
Hasta kendi yerine kimin bilgilendirileceği hakkına sahiptir.
Hasta ikinci görüş alma hakkına sahiptir.
Hasta kendine bakan sağlık personeli hakkında da bilgi alma hakkına sahiptir.
3-ONAY
Hastanın bilgilendirilmiş onayı herhangi bir tıbbi girişimin ön koşuludur.Hasta tıbbi girişimi
reddetme hakkına sahiptir.
Hastanın iradesini beyan etmesinin mümkün olmadığı ve acilen tıbbi girişim yapılması gereken
durumlarda daha önce bu girişimi reddettiğini gösteren bir açıklaması yoksa hastanın onayı
varsayılarak girişim yapılır.
Hastanın yasal temsilcinin onayı gerektiği zaman,hastalar yinede karar alma sürecine dahil
edilmeye çalışılmalıdır.
Hastanın onay vermesi mümkün olmadığı diğer durumlarda hastanın istekleri tatmin edilip,hesaba
katılarak karar alma süreci için uygun önlemler alınmalıdır.
İnsan vücudunun bütün parçalarının kullanımı gereken durumlarda onay varsayılarak
davranılabilir.Klinik çalışmalara katılım için hastanın bilgilendirilmiş olması gerekir.Hastanın bilgilendirilmiş
onayı bilimsel-çalışmalara dahil edilme için ön koşuldur.
4-GİZLİLİK/ÖZEL HAYAT
Hastanın tıbbi durumu ve tedavisi hakkında tüm bilgiler ölümden sonra bile gizli tutulmalıdır.
Bu bilgiler hastanın açık izni veya mahkemenin kesin kararı ile açıklanabilir.
Hastanın kimliğine dair bilgiler korunmalıdır.
47
Hasta kendisi ile ilgili bilgi alma, kayıtlara ulaşma ve kayıtların kopyasını alabilme hakkına
sahiptir.
Tanı ,tedavi ve bakım için gerekli olmadıkça ve/veya hasta izin vermedikçe hastanın özel
hayatına ve aile yaşamına girilmez.
Tıbbi girişimler ancak hastanın özel hayatma saygı gösterilmesi durumunda yapılabilir.
Sağlık kurumlarına başvuran hasta, kurumun özel hayatmı koruyan fiziksel özellikleri sahip
olmasını bekleme hakkına sahiptir.
5-BAKIM VE TEDAVİ
Herkes yeterli sağlık bakımı hakkına sahiptir.Sağlık hizmetleri herkes için eşit ulaşılabilirlikte
ve sürekli olmalı,ayrımsız ve maddi, insani finansman kaynaklanndan bağımsız olarak hizmet verilen
toplum için mevcut olmalıdır.
Hastanın sağlık sisteminin her düzeyinde temsilci biçimde katılma hakkı vardır.
Hasta hem teknik standartlar hem de sağlık personeli ile hastalar arasındaki insani ilişkiler
bakımından kaliteli hizmet alma hakkı vardır.Bir sağlık kurumunda tedavi gören hasta ayrılmadan
önce durumu hakkında tam olarak bilgilendirilmelidir.Hasta tanı ve tedavi sırasmda kendisine,kültür
ve değerlerine uygun davranılması hakkına sahiptir.Hasta tedavi süresince çevresinden destek görme
,manevi destek ve yol gösterilme hakkına sahiptir.
Hasta son bilgiler ışığında ,çektiği ızdırapların iyileştirilmesini isteme hakkına sahiptir.
Hasta yaşamını son dönemlerinde ise ,insanca bakılıp itibar içinde ölme hakkına sahiptir.
6-BAŞVURU
Bu hakkının kullanılması ayırım yapmaksızın sağlanmalıdır.
Bu hakların uygulanmasında hasta ,evrensel insan hakları belgeleri ve yasaların belirlediği
prosedürün hükmü altındadır.
Hastanın bu hakları kendisi tarafından kullanılmadığı durumlarda belirleyeceği kişiler hasta
hakkında sorumluluk alabilirler.Bu kişilerin olmadığı durumlarda hastanın temsil edilmesi için gerekli
diğer önlemler alınmalıdır.
Hasta bu haklar ile ilgili belgelere ulaşabilmelidir.Hasta; haklarına saygı gösterilmediği durumlarda
şikayet için başvuru hakkına sahiptir.Mahkemelere başvurunun yanı sıra, bağımsız mekanizmalara
başvurabilir.Hasta şikayetlerinin etkili ve tam olarak değerlendirilmesini ve sonuç alınmasını
isteme hakkına sahiptir.
Hasta hakları Mart 1994 Amsterdam bildirgesi kaynak almarak hazırlanmıştır.