MERSİN AĞACI (ÂS MERSİN, BÜYÜK MERSİN)
Arabçası : Âs, Hambeles, Kuman, Mirsill.
Farsçası : Mûrd-i İsperem (Bir cinsi), Âs.
Lâtincesi : Myrtus commımis.
Yetiştiği yer ve çeşitleri: Sulak ve ormanlık bölgelerde daha ziyade yetişir. Akdeniz, Güney Anadolu taraflarında da yetişmektedir. Kullanılan maddesi: Yaprakları, çiçekleri, yemişi, tohumu.
Tıbbî Özellik ve Faydaları:
a) 1-1,5 metre yüksekliğinde yani nar ağacı kadar boyu olan bir ağaçtır. Yapraklan iri, meyveleri ise zeytinden daha küçük ve siyahtır. Bilhassa sulu ve ormanlık yerlerde yetişir. Adana tarafında çok bulunur. Çok yenirse uykusuzluk yapar. Bunun için de biraz menekşe karıştırılmalıdır. Yaprağının üsaresi kâabızdır. Bedeli ise Dut yaprağıdır.
b) Pişmişine bal karıştırıp başa sürüldüğünde saç çıkarır; ayrıca çocukların başındaki konaklara, cerahatli yaralara sürülse iyi eder. Saçı siyahlaştırır.
c) Yapraklarını yakıp külünü vücuda sürseler kötü kokulan yok eder. Ateş yanığına ve urlara ekilse iyi eder.
ç) Yemişinin ve yaprağının kaynamış buhanna oturulursa rahim akıntısını geçirir. Aynı zamanda rahim mak’at çatlamalannı iyi eder.
d) Mide kanaması için suyu şekerle kaynatıp içilirse faydası görülür.
e) Usaresi göze çekilse, gözleri kuvvetlendirir, göz yaşını keser. Eğer 16 gr. kadar içilse terlemeyi keser.
f) Sirke ile yaprağı kanştınlıp başa sürülse burun kanamasını keser.
g) Tohumlannı kaynatarak elde edilen su ile gargara yapılırsa dişlerin çürümesini önler.
ğ) Suyu içilirse ishali keser, kumlan döker, mak’at’a lâpası konulsa basuru zayıflatır.
h) Yürek çarpıntısında vücut, mersinin kuru yaprağı ile ovulsa ve yaprak mum ve zeytinyağı ile kanştınlıp ateşte iyice yakıldıktan sonra kalb üzerine sürülse şifası görülür.
ı) Meyvesi ishale karşı iyidir. Aynca öksürük ve boğmacada hastaya yedirilirse iyi gelir.
i) Kulağı akan kimsenin kulağına birkaç damla damlatılsa, akıntıyı geçirir. j) Pişmiş mahlûtu ile cüzzamlınm yarası yıkansa iyi gelir.
k) Yaş yemişini yemek kan tükürmeyi önler. Akrep, yılan sokmasına iyidir.
1) Kan dondurucu hassalan vardır, mideyi kuvvetlendirir, idrarı artırır.
m) Kınlan organlara yakı gibi kullanılır. n) Suyu bala kanştırarak içilirse kalbi kuvvetlendirir.
o) Yapraklannm suyu ile felçli, titreyen, uyuşan azaya pansuman yapıldığında iyi gelir. Egzemaya da faide verir.