BASTİLLE

BASTİLLE; Paris’in en meşhur kalesi ve siyâsî
mahkumlar zindanı: Bastille’in inşaasına Beşinci
Charles zamânındâ, Paris’in İngilizlere karşı müdâfaasını
güçlendirmek gâyesiyle başlandı ve Yedinci
Charles zamânmda 1383 yılında tamamlandı.
İkinci Henri zamânmda tâmirâttan geçen Bastille,
200 yıl kadar kale olarak kullanıldı. Richelie
zamânmda devlet zindanı hâline getirilen Bastille’de,
umûmiyetle büyük senyörler ile ayrıca ilim ve
fikir adamları yatardı. Çünkü bu kişiler, aşağı halk
tabakasıyla aynı yerde yatmak istemezdi. Bastille
14. yüzyılda siyâsî mahkûmlarla dolup taşmıştır.
Ancak bunların bir çoğunun ne sebepten yattığı bilinmezdi.
Burada yatan mahkûmlara çok akıl almaz
işkenceler yapılırdı. Ancak 17. yüzyıldan îtibâren bu
işkenceler kaldırılmış, sâdece karşı gelenlere zincir
vurulmakla yetinilmiştir. On altıncı Louis zamânmda
bu cezâ da ortadan kaldırıldı.
Yüzyıllarca Paris halkının korkulu rüyâsı hâline
gelen ve içeri girenin bir daha dışarıya çıkması
hayâl olan bu zindana karşı, Paris halkında millî bir
nefret hâsıl olmuştu. Halk burasını kralın istibdâdmın
bir sembolü sayıyordu. Kalenin etrâfı geniş
ve derin hendeklerle çevrilmişti. Sekiz büyük
kulesi vardı. Ayrıca topları ile Saint Antoine işçi
mahallesine hâkim bulunan bu korkunç binâyı,
son zamanlarında kumandan Launay’ın emrindeki
110 er müdâfaa ediyordu. Paris halkı 14 Temmuz
1789 târihinde bu müdâfaayı kırarak kaleyi ele
geçirdi. Fransızlar bu târihî günü millî bayram
olarak kabûl etmişlerdir. Kale, 1790’da yerle bir
edildi.