BATI AVRUPA BİRLİĞİ (WEU=BAB);
Almanya, İngiltere, Belçika, Fransa, Hollanda,
İtalya ve Lüksemburg arasında kurulan savunmada
koordinasyon sağlamaya, Avrupa birliğini özendirmeye,
ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda işbirliğini
geliştirmeye yönelik birlik. Birliğin merkezi
Londra’dadır.
İngilizce “Western European Union” kelimelerinin
kısaltılmışı olarak “WEU” diye ifâde edilen
Batı Avrupa Birliği 17 Mart 1948’de Brüksel’de
imzâlanan Ekonomik Sosyal ve Kültürel
İşbirliği ve Ortak Savunma Antlaşmasıyla kuruldu.
Daha sonra Ekim 1954’te Paris’te yapılan bir
toplantıda alman kararla İtalya ve Almanya’nın
da birliğe katılması kabul edildi.
Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilâtı (NATO)
nm kurulmasına katkıda bulunan BAB, teşkilâtın
politikalarını uygulamayı hedef aldı. Elli yıllık
bir müddet için kurulan birliğin teşkilât yapısı
içinde; politikaların tesbit edilmesinden sorumlu
olan, ortak meseleleri görüşmek için toplantılar düzenleyen
ve dışişleri bakanlarından meydana gelen
bir Danışma Meclisi, bir sekreterlik, üye devletlerin
ellerinde bulundurdukları silâh stoklarını denetlemekle
vazifeli savunma bakanlarından meydana
gelen Savunma Meclisi; silâhlanma alanında
işbirliğini geliştirmeyi hedefleyen Silahlanma Dâimi
Komitesi ve üye ülkelerin Avrupa Konseyi Danışma
Meclisi delegelerinden meydana gelen bir
Meclisi vardır. Sosyal ve kültürel konularla ilgilenen
kurulların yapacağı vazifeler, 1960’ta Avrupa
Konseyine devredilmiştir.
Antlaşma gereğince üyelerden biri Avrupa’da
silâhlı bir saldırıya uğradığında diğer üye ülkeler
kendisine güçleri nisbetinde askerî yardımda bulunmakla
ve diğer yardımları yapmakla yükümlüdürler.
Türkiye BAB’a üye olmak için 1987 senesinde
ilk olarak teşebbüste bulundu. 20 Kasım
1992’de düzenlenen bir törenle resmen ortak üye oldu.
İmzâ töreninde Türkiye, Norveç ve İzlanda ortak,
Yunanistan’ın da tam üyelikleriyle alâkalı mutâbakat
tutanağı imzâlandı ve Ortaklık Belgesi
onaylandı. Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin Türkiye
adına her iki belgeye imzâ koyarak Türkiye’nin
Birleşik Avrupa Birliğine üyeliğini tescil etti.
BATI AVRUPA BİRLİĞİ (WEU=BAB)
28
Eki