BERMUDA ÜÇGENİ

BERMUDA ÜÇGENİ; Aim. Dreieck Von Bermudas
(s), Fr.Triangle de Bermonda, İng. The
Bermuda triangle. Bermuda Adaları, Florida’nin
güney ucu ve Karayib Adası olan Puerto Rico’nun
arasında kalan bölge. Çeşitli uçak ve gemilerin
hiçbir iz bırakmadan kaybolduğu, pusula ve elektronik
âletlerin devre dışı kaldığı bu kısım “Şeytan
Üçgeni” olarak da bilinir.
Kristof Kolomb, Karayib Denizinden Avrupa’ya
dönerken pusula ibresinin bu bölgede kuzeyi
göstermeyip büyük ölçüde sapma yaptığını gemi seyir
defterine yazmıştır. Bermuda Şeytan Üçgeni,
uzun süre hakkında kâfi derecede araştırma yapılamadığından,
gemici ve pilotların çekindiği esrarlı
bir bölge olarak kabûl edildi. Hakkında içinde
hayal gücü de bulunan birkaç kitap yazıldıktan sonra
esrârengizliğini daha da arttırdı. Amerika ve Rus
bilim adamları, son yıllarda “Polymode” adlı bir
programla Bermuda Üçgeninde ortak bir araştırma
yaptılar. Bunun sonucunda da, bu bölgedeki
kazâlann sebebini büyiik ölçüde açıkladılar.
Araştırmacılara göre Bermuda Üçgenindeki
hâdiselerin büyük sebebi; atmosferle okyanus arasındaki
karşılıklı ve değişen etkilerdi. Bunların
sonucunda da güçlü hava hortumları ile muazzam
okyanus girdapları ve onların dev çekiş kuvvetleri
ortaya çıkmaktadır. Tropik sıcağında ısınmış su
kütlelerinin enerjileri, Bermuda Üçgeninde eşine
rastlanması zor olan kuvvetler açığa çıkararak büyük
hortum ve fırtınaların odaklarını meydana getirmektedir.
Bâzan bu merkezlerin 50 km uzağında,
hava akımlarının hızı saatte 400 kilometreye
ulaşmaktadır. 1979 yılında Karayib’i etkisi altına
alan iki hortum, büyük hasarlara sebeb olmuş, ardında
harâbeler bırakmıştır.
Bermuda Üçgenindeki güçlü girdapların ana
sebebi olarak Golfstrim Akıntıları gösterilmektedir.
Okyanus akıntısının burada parçalanması sonucu,
kendi etrafında dönen fiyonga şeklinde girdaplar
meydana gelir. Bu hareketli sulardaki muazzam
enerji, girdapların ömrünü 2-3 yıla çıkarır.
Bu girdaplar serbestçe ve deniz akıntılarına tâbîolarak hareket ederler. Ayrıca zeminin engebelikleri
ve atmosferik olaylar da hareket doğrultularını
değiştirmektedir. Kuvvetli bir okyanus akıntısından
meydana gelen girdabın süre ve varlığı,
atmosferik enerjinin etkisiyle de uzatılır.
Okyanusta golfstrim etkisinden başka hava
kitlelerinin etkisiyle ortaya çıkan girdaplar da
mevcuttur. Meselâ, okyanus üzerinde patlak veren
bu siklon (kasırga), enerjisinin bir kısmını okyanusa
verir. Böylece su kitlesinin kendi kendine
titreşmesine sebeb olur. Bu titreşimlerin peryotları
birkaç saatle bir kaç ay arasında değişir. Bunların
sonucunda meydana gelen sinoptik (havaya bağlı)
girdaplar çok derinlere kadar uzanır. Uçaklardan
ve gökyüzü gözlem merkezlerinden bakıldığında
golfstrime bağlı girdap halkaları okyanus
üzerinde görülebilir. Sinoptik halkalar ise okyanus
yüzeyinde görülemez. Ancak denizlerin derinliklerinde
tespit edilebilir.
Girdapların bir kısmı da zeminin kabarıklıklarından
meydana gelmektedir. Bir su altı akıntısı,
yolunda yüksek bir engele rastlaymca, bunun etrafında
dönmeye başlayarak bir girdap meydana
getirir. Büyük bir girdabın alanına yakalanan gemiler,
hızlarını kaybederek kayar ve rotasından
çıkar. Meksika Körfezinde sıcak su akıntısı sebebiyle
enerji yüklenen su kütlesi, golfstrim olarak
Küba ve Florida’nm arasından Atlantik Denizine
dökülür. Ortalama olarak 80 km eninde ve 500
metre derinliğe yaklaşan bu akıntı, saatte 240 milyon
metreküplük su kütlesi taşımaktadır.
Gerek su akıntılarına gerekse hava akımlarına
bağlı güçlü bir girdaba yakalanan gemilerin enkazlarının
kazâ mahallinden yüzlerce km uzağa taşınması
tabiîdir. Bermuda üzerinde kasırgaya yakalanan
uçaklar da parçalanarak denize atılmakta,
parçaları girdaplarla derinlere sürüklenmektedir.
Fransız Müslüman deniz araştırmacısı Kaptan Cousteau,
enkazların bulunamamasmı, tropik sularda
mercanların büyüme hızlarının çok yüksek olmasına
bağlamaktadır. Ona göre enkazlar kısa süre
içinde mercanlarla örtülerek gizlenmektedir.
Karayib’deki araştırmaları esnâsında Cousteau,
300 yıl önce batmış bir İspanyol gemisinin kalıntısını,
5 m kalınlığında bir mercan tabakasının altında
bulabilmiştir.
Bugün Karayib bölgesinde güçlü yer hareketleri
ve jeolojik kuvvetlerin varlığı bilinmektedir.
Araştırmacılar yüksek basınç kuvvetlerinin günün
birinde volkanlar hâlinde patlayarak serbest
hâle geçebileceğini açıklamaktadır. Deniz tabanında
meydana gelen yer hareketleriyle, Bahama
Adalarıyla Florida arasında sık sık yer değiştiren
kum tepeleriyle uçurumlar meydana gelmektedir.
Büyük girdaplarda, deniz hareketlerinde ve
elektrostatik alanlarda; pusula ve elektronik gösgöstergelerde
önemli sapmalar olmaktadır. Volkanik
vakalar, zelzeleler ve yıldırım düşmeleri elektrostatik
alanlara sebeb olduğundan elektroniği
önemli derecede etkiler.
Bermuda Üçgeninde meydana gelen girdaplar,
güçlü hortum ve fırtınalar ile pusula ve telsiz cihazlarının
çalışmasını bozan manyetik alanlar bir
arada düşünülünce, bu bölgede kaybolan gemilerin
“muammâsı” oldukça gerçeğe yakın bir sür’atte
gün yüzüne çıkmış olur.