ARI SOKMASI

ARI SOKMAS I; Alm. Bienenstich (m), Fr. Piqûre
d’abeille, İng. Bee-Sting. Arının kuyruğunda
gizli olan iğnesini vücuda saplaması. Arılar
iğnelerini batırdıklarında iğneleri çatallı olduğundan
geriye çıkaramazlar. İğne deride kalır ve arı
da ölür. Yaban arılarında durum böyle değildir.
Onlar defâlarca sokabilirler. An zehirinde histamin
denilen kaşıntıya yol açan maddeyle beraber deri
hücreleri arasındaki bağ dokusunu eritecek zehirin
yayılmasını kolaylaştıran hyaluronidase enzimi
vardır. Yine seratonin maddesi ağrıya, kinin de
sancı ve şişkinliğe sebeb olan maddelerdir. Arı
soktuğunda, önce iğnesi pens ile ucundan çekilerek
çıkarılır. Sokulan yere üç misli sulandırılmış
amonyakla ıslatılmış pamuk konur. Amonyak yeterli
sonuç vermeyebilir. Ayrıca % l ’lik potasyum
permanganatlı su ile de yıkanır ve buz veya
soğuk kompres konur. Amonyak yoksa bir kibrit
çöpü yanarken söndürülür. Kıvılcım kalmayıncaya
kadar beklenir. Ucu kızgın iken yaraya konup,
soğuyuncaya kadar hafif bastırılır. Bu işlem iki defâ
daha yapılıp üçe tamamlanır.
Fazla miktârda arının sokması insan için çok
tehlikelidir. Ağız boşluğuna giren ve orayı sokan
arı ise gırtlakta şişmeye sebeb olur (Anjionörotik
ödem). Bu olay ise solunum yetmezliğine sebeb
olarak insanı ölüme götürebilir. Böyle tehlikeli
durumlarda mümkünse hemen hekime başvurmalı,
imkân yoksa kortizonlu ve antihistaminikli iğneler
yapılmalıdır. Kezâ önceden aynı şekilde sokularak
bu zehirlere karşı aşırı duyarlı olmuş kişilerde
de durum çok önemlidir. Böylelerinde lo kal
(mevziî) tedbirlere ilâveten hemen Adrenalin
(Epinefrin) şırınga edilmeli, kortizon ve antistamin
zerkleri yapılmalı ve mümkünse hemen hekime
başvurmalıdır.