ClLT HASTALIKLARI
MANTARLAR
Çeşitli cilt ve tırnak hastalıklarına sebep olan 50 kadar man
tar türü tesbit edilmiştir. Bunlar, dış etkilere karşı dirençli mikro
organizmalar olup her türlü kötü şartlar altında hayatlarını de
vam ettirebilirler. Temizliğe dikkat etmeyen kimselerin vücuduna
yerleşip fırsatını bulduklarında tahribatlarını yaparlar.
Vücut M a n ta rı: Cilt üzerinde pembe kırmızılıkta bir leke ile
kendisini belli eder. Kırmızılık çevreye doğru yayılırken ortası iyi
leşmeye başlar. Böylece halka şeklinde kabarcıklar ve kabarcık
ların üzerinde kepeklenmeler şeklinde asıl belirti olarak ortaya çı
kar.
N e Yapm alı?
* Hastalığa sebep olan mantar cinsi tesbit edilmeden etkili bir
tedavi mümkün değildir.
* Kesin teşhis, cilt kazıntısının potasyum hidroksit eriyiği ile
muamelesinden sonra, mikroskop altında incelenmesi ile konabi
lir.
* Mantarın cinsine uygun antimikotik pomad, krem ve losyon
lar kullanılır.
* Geniş alanlara yayılmış mantar hastalığında harici tedaviye
ilâveten, ağızdan “griseofulvin” ihtiva eden haplar verilir.
Ayak Mantarı: Genellikle sporcularda, toplu halde yaşanan
yatılı okul ve kışla gibi yerlerde, ayak temizliğine dikkat etmeyen
kimselerde sık görülür. Parmak aralarına yerleşerek kaşıntılara
sebep olur. Kaşınan yerlerde deri kızarır ve bazan da kanar. Ağ
rılı iltihaplar oluşabilir. Rahatsız edici “ayak kokusu” yapar.
N e Yapmalı?
* Özellikle ayak temizliğine dikkât etmeli; her ayak yıkayışta
parmak araları iyice kurulanmalıdır.
* Her gün temiz çorap giymeli; asla naylon çorap kullanma
malıdır.
* Doktora muayene olup mantarın cinsine göre vereceği anti-
mikotik ilâçlar kullanılmalıdır.
* Hastalık belirtileri geçse bile, en az bir ay tedaviye devam
etmeli, hastalığın tekrarlamaması için temizliğe son derece önem
vermelidir.
Tırn ak M a n ta rı: Tedavi edilmeyen ayak mantarlarının gelişe
rek tırnakları da etkisi altına aldığı gözlenmiştir. El tırnaklarına
nadiren geçer. Tırnaklar kalınlaşarak parlaklığını kaybederler.
İlerleyen vakalarda tırnaklar yerlerinden ayrılarak çıkabilir.
Tırnak mantarında çok daha dikkatli bir tedavi gerekir. Dok
tor, uygun gördüğü takdirde, deforme olmuş tırnakları sökerek te
daviyi kolaylaştırabilir. Altı ile on iki ay arasında değişen bir te
davi takvimi uygulanır.
Kafa Mantarı: Daha çok çocuklarda görülen bulaşıcı bir man
tar hastalığıdır. Kafa derisini istilâ eden mantarlar, kepeklenme
ye ve saç kırılmalarına sebep olurlar. Enfeksiyon, küçük bir alan
da kaldığı gibi; bütün kafa derisini de kaplayabilir. Mantarın isti
lâ ettiği alanda saç dökülmesi ve kabarık, iltihaplı bir deri taba
kası görülür.
N e Yapm alı?
* Hastalık bulaşıcı olduğundan, hasta kişi iyileşme görülünce-
ye kadar aile üyelerinden tecrit edilmelidir.
* Tedavinin şekli, doktor tarafından, kafa derisi Wood ışığı al
tında incelendikten sonra tesbit edilir.
* Tesbit edilen ilâç tedavisi en az bir ay müddetle tatbik edi
lir.
Bacak ve Kasık M a n ta rı: Vücut mantarına benzer belirtiler
gösterir. Halka biçiminde, yayılma temayülü olan, pembe kırmızı
kabartılar şeklinde ortaya çıkar. Tedavi, mantarın cinsine uygun
ilâçlarla gerçekleştirilir.
Vücutta görülen mantar, bazan beyazdan açık kahverengiye
kadar değişen, mercimek büyüklüğünde lekeler halinde başla
maktadır. “Malassezia-Fürfür” isimli mantar tarafından yapılan
bu deri hastalığı, lekelerin büyüyerek birleşmeleri ve deri üzerin
de haritaya benzer alanlar oluşturması ile karekterizedir. Hafif
pullanma da vardır. Tedavi, selenyum sülfür şampuanı, üç-dört
gün müddetle, gece yatarken deriye sürülerek gerçekleştirilir. Sa
bah kalkınca, şampuanlı bölge yakınar. Yıkanmasının sebebi,
uzun müddet kaldığında deriyi tahriş etmesidir.