Anauetil-Duperron, A(braham)-H(yacintne)
(d. 7 Aralık 1731, Paris – ö. 17 Ocak
1805, Paris), Avesta’nın (Zerdüştçülüğün
kutsal kitabı) modem bir Avrupa diline ilk
çevrisini yapan, Doğu dilleriyle düşüncesine
uyandırdığı ilgiyle ünlenen bilim adamı ve
dilbilimci.
Anquetil, Paris Üniversitesinde öğrendiği
ilk Doğu dili İbranice üzerinde uzmanlaştı;
daha sonra Arapça ve Farsça da öğrendi.
Paris’teki Kraliyet Kütüphanesinde Zerdüşt
döneminde (İÖ 6. yy) Avesta diliyle
yazılmış bazı eski yapıtlar buldu. Zerdüştçülerden
geriye kalan en büyük grup olan
Parsiler, Müslüman baskısından kurtulmak
için Hindistan’a kaçmışlardı. Zerdüştçü metinleri
aramaya Hindistan’a giden Anquetil,
orada 200’e yakın el yazması buldu ve
çevirdi. Aynca Doğu dilleri, yasaları ve
yönetim biçimleri konusunda çok sayıda
makale ve inceleme yazdı.
1771’de Zend-Avesta adlı yapıtı yayımlandı.
İçindeki birçok çelişkiye ve yanlışa
karşın bu kitap, alanında hâlâ öncü bir yapıt
olarak anılır. Öbür yapıtları arasında Legislation
orientale (1778; Doğu Hukuku), Historical
and Geographical Research on India
(1786; Hindistan Üzerine Tarihsel ve Coğrafi
İnceleme) ve The Dignity o f Commerce
and the Commercial State (1789; Ticaretin
Değeri ve Ticari Devlet) bulunur. India in
Rapport with Europe (Avrupa ile Dostane
İlişkiler İçinde Hindistan) adlı kitabı
1798’de yayımlandı. Son büyük yapıtı Upanishada’dır
(1804).
Anauetil-Duperron
14
Şub