Anschluss (Almancada “Birleşme”),
Avusturya ile Almanya arasında siyasal
birleşmeyi öngören ve Adolf Hitler’in
1938’de Avusturya’yı ilhak etmesiyle gerçekleşen
düşünce.
1919’da Avusturya’da ortaya atılan ve
1919-33 arasında daha çok AvusturyalI
sosyal demokratlann umut bağladığı
Anschluss, Hitler’in iktidara gelişi ile birlikte
çekiciliğini yitirdi. Alman ve AvusturyalI
Nazilerin Temmuz 1934’te bu ülkede iktidan
ele geçirmek için birlikte giriştiği danışıklı
eylem önlendikten sonra, Avusturya’da sağ
eğilimli otoriter bir hükümet iş başına geçti.
Toplumun neredeyse yarısını oluşturan muhalefetin
yasal yollardan sesini duyurmasını
önleyen hükümetin yol açtığı derin bölünme,
1938’deki gelişmeler karşısında ortak
bir direnişi olanaksız kıldı. Aynı yılın şubat
ayında Hitler’, Avusturya şansölyesi Kurt
von Schuschnigg’i Almanya’ya çağırarak,
AvusturyalI Nazilere tam serbestlik tanımaya
zorla razı etti. Schuschnigg ülkeye döndükten
sonra, Hitler ile yaptığı anlaşmaya
uymadı ve Anschluss sorununa ilişkin bir
plebisit yapılacağını duyurdu. Ama Nazilerin
tehditleri üzerine bu karanndan vazgeçti;
Avusturya ordusuna, Almanlara direnmeme
emrini vererek başbakanlıktan istifa
etti. Avusturya devlet başkam Wilhelm
Miklas, AvusturyalI Nazilerin önderi Arthur
Seyss-Inquart’ı başbakan olarak atamaya
yanaşmadı. Bunun üzerine Hitler’in
bakanlanndan Hermann Göring, Almanya’dan
askeri yardım istendiği yönünde bir
telgraf göndermesi için Seyss-Inquart’a talimat
verdi. Seyss-Inquart da buna yanaşmayınca,
telgraf Viyana’daki bir Alman ajanı
tarafından gönderildi. Almanlar 12 Mart’ta
Avusturya’yı işgal ettiler. Avusturyalılann
Almanları coşkuyla karşılaması, Hitler’i 13
Mart’ta ülkeyi tümüyle ilhak etmeye yöneltti.
10 Nisan’da yapılan güdümlü plebisitte
yüzde 99,7 oranında kabul oyu çıktı.
Anschluss
14
Şub