Oxford Hareketi, 19. yüzyılda İngiltere
Kilisesi içindeki Protestan eğilimlere karşı
Katolik düşünce ve pratiğin canlandırılmasını
savunan ve Oxford Üniversitesi’nde
odaklanan hareket. Resmî İngiltere Kilisesi’nin
devletle ilişkisinin 1828-32 arasında
değişmesi Oxford Hareketi’ni doğuran başlıca
nedenler arasındaydı. Belediyelerle kamu
görevinde çalışanlann İngiltere Kilisesi’nde
Komünyon ayinine katılmalarını zorunlu
kılan yasalar ve Katolikler üzerindeki
kısıtlamaların çoğu kaldırılmıştı. Kısa süre
için, İngiltere Kilisesi’nin devletle ilişkisinin
kesilmesi ve bağış gelirlerini yitirmesi olasılığı
belirdi. Sonuçta birçok dindar Anglikan
İngiltere Kilisesi’nin devlete bağımlı olmadığı,
yetkisini Hıristiyanlığı savunmasından
ve piskoposlar silsilesinin Havarilere dayanmasından
aldığı görüşünü savunmaya başladı.
Bu yaklaşım hızla ilahiyat, kilise düzeni
ve inanç konularına da yayıldı.
Hareketin önderleri, hepsi din adamı olan
John Henry Newman (1081-90), Richard
Hurrell Froude (1803-36), şair John Keble
(1792-1866) ve Oxford’un İbranice profesörlerinden
Edward Pusey’ydi (1800-82).
Hareketin görüşleri Tracts for the Times
(1833-41; Zamanımız İçin Risale) adıyla 90
kitaplık bir dizi biçiminde yayımlandı. Bu
metinlerde, öğreti bakımından “katolik”
kilisenin yetkisinin mutlak olduğu savunuluyor,
ama “katolik” terimi, başlangıçtaki
bölünmemiş kilisenin öğretisine bağlı kilise
biçiminde tanımlanıyordu. Hareketin bazı
yandaşları zamanla Katolik Kilisesi’nin
inançlarına yakınlaştı ve Tracts’ te savunulan
görüşler konusunda anlaşmazlıklar çıktı.
1845’te Newman Katolik Kilisesi’ne girdi,
onu başkaları izledi. Keble ve Pusey yavaş
yavaş tüm İngiltere Kilisesi’ne yayılan hareketin
önderliğini sürdürdüler.
Oxford Hareketi
22
Şub