Edirne Bedesteni

Edirne’de, I. Mehmed’
in (Çelebi) Eski Cami’ye vakıf olarak (bu
caminin karşısında) yaptırdığı Osmanh Erken
Dönem çarşı yapısı. 1418’de bitirilmiştir.
Yaklaşık 41 m x 78 m boyutlannda bir
9 Edirne Çarpışması
dikdörtgen biçimindedir. Dört cephesi de
dükkânlarla (54 tane) çevrilidir. Basık sivri
tonozla örtülü dükkânlann alın kemeri
hizasından geçen ahşap bir saçak bütün
yapıyı dolanır. Her cephenin ortasında bir
tane olmak üzere, dört büyük kapısı vardır.
Çepeçevre dört yüzünde 36 mahzenin (hücre)
sıralandığı iç mekân yaklaşık 20 m x 56
Edirne Bedesteni, tamamlanışı 1418, Edirne
ABC Ajansı
m boyutlanndadır. Mahzenler beşik tonozla
örtülüdür. İç mekânın uzunlamasına ekseni
üzerinde altı tane dikdörtgen kesitli ayak
yer alır. Bu ayaklara ve beden duvarlanna
basan kemerlerin üstüne iki sıra halinde
yaklaşık 6,5 m çapında 14 kubbe oturur.
Tepe noktalannda yükseklikleri 16 m’yi
bulan kubbelere geçiş pandantiflerle sağlanmıştır.
Bu kubbeli iç mekân kütlesi, yapıyı
çepeçevre saran dükkân ve mahzen sırasından
daha yüksek tutulmuştur. Dolayısıyla
beden duvarlannın, dükkânlann çatı tonozlan
hizasından yukarıdaki yüzlerinde, her
kubbe hizasında bir tane olmak üzere,
pencereler açılarak iç mekân aydınlatılmıştır.
Yapının dış cephesinde dükkân tonozlannın
ayaklan ve beden duvarlan küfeki taşı
ve tuğla sıralanyla almaşık olarak örülmüştür.
Kemer ve tonozlar tuğladan, iç mekândaki
büyük ayaklar küfeki taşından yapılmıştır.
Bütün çatı örtüsü kurşundur.
Çok harap halde olan Edime Bedesteni’
nin kubbeli orta kütlesi 1948’de onanlmış,
daha sonra dükkân tonozlan tamamlanmıştır.
Bugün çarşı olarak kullanılan yapı
Bursa’daki daha eski tarihli Yıldınm Bayezid
Bedesteni(*) ile büyük benzerlik gösterdiği
gibi, kendinden sonraki İstanbul bedestenlerinin
de öncüsü sayılır.