Cuculiformes

Cuculiformes (guguksular), Cuculidae
(guguklar) ve Musophagidae (muzcullar)
familyalarını içeren kuş takımı.
Gugukların yaklaşık 127 türü, Antarktika
ve bazı Okyanusya adalan dışında yeryüzünün
hemen her yerine yayılmıştır; turako
adıyla da bilinen muzcullann 20 türü ise
yalnızca tropik Afrika’da yaşar. Guguklar,
doğu ve batı yankürelerin tipik ağaççıl
guguklarını, ABD’nin güneybatısı ile Meksika’da
yaşayan koşar guguklan (Geococcyx)
ve Afrika ile. Avustralya’da yayılmış
olan kukallan (Centropus) içerir.
Cuculidae familyasının en küçük üyeleri
15 cm uzunluğundaki zümrüt guguklardır
(ıChrysococcyx cinsi); buna karşılık yer
guguklan (Carpococcyx cinsi) ile bazı kukalların
uzunluğu 90 cm’yi bulur. Bu ince
gövcleli kuşlann kanatları ve kuyruklan
oldukça uzundur. Gagalan genellikle ince
ve aşağı doğru kıvrık yalnız yer guğuklannda
ve kukallarda oldukça kalın, anilerde
(Çrotophaga cinsi) ise çok iri ve yanlardan
basıktır. Koşar guguklar dışında, bütün
guguksuların bacakları oldukça kısadır.
Dıştaki parmağın geriye doğru kıvrılmış
olması takım üyelerinin ayırt edici özelliğidir.
Türlerin çoğunda tüyler boz ve kahverengidir;
yalnız bazı türlerde parlak, yanardöner
yeşil, mor ve sarı renklere de rastlanır.
Musophagidae familyasının bütün üyeleri
oldukça iri kuşlardır. Uca doğru genişleyen
çok uzun kuyrukları ve oldukça kısa, yuvarlak
kanatlan vardır. Bacaktan uzun, gagalan
güçlü, kısa, aşağı doğru kıvnk ve genellikle
canlı renklerdedir. Ormanlarda yaşayan
türlerin büyük bölümü yanardöner yeşil
ve mor gibi göz alıcı renklerle bezenmiştir.
Fundalıklarda yaşayan türler, örneğin Crinifer
cinsinin üyeleri ise genellikle boz
tüylüdür. Musophaga ve Tuaraco cinslerinin
kanat tüylerinde yalnızca bu kuşlara
özgü iki pigment bulunur: Bakırlı kızıl bir
pigment olan turasin ile yeşil bir pigment
olan turakoverdin. Muzcullann hemen hepsinin
tepesini tüylü, büyük ibikler süsler.
Cuculiformes takımı üyelerinin çoğu orman
kuşlandır; yalnız bazı türler daha
değişik ortamlarda da bulunur. Örneğin
Cuculus cinsinden guguklar, ormanlık alanlarda
yaşadığı halde, Güney Amerika’daki
Guira guira ile Eskidünya’daki Clamator ve
Chrysococcyx cinsinden bazı gugukların
yaşam alanı tek tük ağacın bulunduğu
savanlardır. Yalnızca koşar guguklar ağaç
ya da ağaççıklann bulunmadığı yerlerde
yaşayabilir. Ilıman bölge guguklan göçmendir;
bunların bazı türleri 3.200 km’yi aşan
uzun göç yolculuklarına çıkabilir.
Guguklar hemen hemen tümüyle böcekçil
kuşlardır; tüylü tırtılları yiyebilen ender
kuşlar arasında birkaç guguk türü de bulunur.
Guguklann daha iri türleri böceklerin
yanı sıra kertenkeleleri, yılanlan, hatta
küçük kuşlan bile yiyebilir. Guguklar arasında
meyveyle beslendiği bilinen tek örnek
Madagaskar’da yaşayan Coua cinsinin üyeleridir.
Oysa muzcullar, ara sıra avladıkları
böcekler dışında, hemen hemen yalnızca
meyveyle beslenen kuşlardır.