ŞEKERSİZ ŞEKER HASTALIĞI, Aim. Diabetes
(m), insipidus. Fr. Diabète (m), insipide. İng. Diabetes,
insipidus. Beyindeki hipotolamus-hipofîz bezi
sistemindeki bir bozukluk sebebiyle, antidiüretik denilen
hormon salgılanmasının azalması veya durması neticesi
veya böbrekteki bir bozukluk aracılığı ile husule gelen
ve yoğunluğu az, fazla miktarda idrarın atılımı ile kendini
gösteren müzmin bir hastalık.
Oldukça nadir görülen bir hastalıktır. Tıp dilindeki
ismi “diyabetes incipidus”tur. Daha ziyade gençlerde ve
erkeklerde görülmektedir.
Hastalığın meydana gelmesinde; kafa darbelerine
bağlı kemik hasarlan, menenjit sekelleri, beyin iltihabı
sekelleri, frengi, beyin tümörleri, beyin kanamalannın
sekelleri, kan kanserleri ve lenf kanserlerinin yayılımlannda
rol alırlar. Hiçbir organik, sebebe bağlanamayan ve
sebebi bulunamayan vak’alar da vardır.
Hastalığın sebebi ne olursa olsun, vücutta bir “antidivretik
hormon” noksanlığı vardır. Bu hormon, böbreklerden
suyun geri emilimini sağlar. Bu hormon
olmayınca böbreklerden su geri emilemez ve hasta bir
günde ortalama 8-12 litre idrar çıkartır. Bu miktar
bazan günde 25 litreyi de geçer. Hasta fazla idrar çıkardığı
için, çok su içer. Ağız ve deri kurudur. Vücut ısısı
biraz düşüktür, iştah fazladır, sinirlilik, yorgunluk, halsizlik,
kabızlık, başağrısı, başdönmesi, sırt ve bacak
ağrılan bulunabilir.
Hastalığın altında yatan sebebe göre, körlük, göz
kaslarında felç, bulantı-kusma, başdönmesi görülebilir.
İdrar açık renklidir, dansitesi (yoğunluğu) düşüktür.
Diğer bulgulan normaldir. Teşhiste, susuzluk testi
oldukça faydalı bilgiler verir.
Bu hastalığa şekersiz şeker hastalığı denmesinin
sebebi, şeker hastalığı ile bazı belirtilerinin benzemesindendir.
Şekerli diyabetin, kan şekeri yüksekliği ve
idrarda şeker bulunuşu ile bundan kolayca ayrılacağı
işa kârdır.
Böbrek kaynaklı vak’alarda ise vücutta antidiüretik
hormon noksanlığı yoktur, bu hormona böbrek cevap
vermemektedir. Bu durum irsiyetle geçen bir hastalık
olup, sadece erkeklerde görülmektedir.
Hastalığın gidişatında, altta yatan sebep mühim rol
oynar. Bazan bu hastalık gelip geçici de olabilir. Böbrek
kaynaklı vak’alarda gidişat pek iyi değildir.
Hastalığın tedavisi, eksik olan hormonu yerine koymak
ve altta yatan sebebi bulup, gidermek esasına dayanır.
Eksik hormonu yerine koymak için en iyi yol,
hipofiz tozunun buruna verilmesidir. Bu, basit ve ekonomik bir yoldur. Enjeksiyonla uygulanan yağlı preparatlar
da vardır
ŞEKERSİZ ŞEKER HASTALIĞI
01
Tem