Aim. (Berufsmâssıger) Taucher (m), Fr. 1.
Plongour (m) 2. Scaphandrier, İng. Diver. Hususi olarak
hazırlanmış olan solunum sistemi kullanılarak,
çeşitli maksatlarla ve araştırma yapmak amacıyla denizlerin
derinliklerine dalan kişi.
Dalgıç suya dalarken kumaştan yapılmış su geçirmeyen
tulumu ve madeni başlığı giyer. Başlığın arka
kısmına yerleştirilmiş olan esnek boru gemi veya
kayıkta bulunan pompaya bağlı olup, dalgıcın devamlı
temiz hava almasını sağlar. Bazen işlerine hava doldurulan
ve dalgıcın sırtına bağlanan tüpler de kullanılır.
Maske: Dalgıcın su altında etrafını rahatça görmesini
sağlar. En kullanışlı olanı alın ve üst dudağı kapsayan,
ağzı serbest bırakan ve basınç ayarlamak için
burun yeri bulunanıdır. Sonorkel: Ağıza alman kısa
lâstik hortumdur. 35-40 cm. boyundadır. Paletler: Dalgıcın
süratli ve rahat hareket etmesini sağlar. Bu sayede
ellerini serbest bırakıp dilediği yönde hareket edebilir.
Balıkadam elbiseleri: Vücudun ısı kaybını önlediği gibi
ani ısı değişmeleri neticesinde ortaya çıkabilecek tehlikeleri
önler. Tüpler: Normal havayı sualtında depo etmeye
yarar ve hacimleri 3 ile 16 litre arasında değişmektedir.
En az 300 atmosfere dayanıklıdırlar. Rezerve: Su altında
hava bittiği takdirde veya bitmek üzereyken hayat kurtarıcıküçük bir hava deposudur. Rezerveye bağlı mandal
çubuk aşağıya çekilerek çalıştırılır. Rezerveyi
açmadan önce nefesi dışarı verip ağızı kapatmalıdır.
Çünkü mandal açıldığında tazyikli hava ciğerleri zedeleyebilir.
Sıfır Zaman Göstergesi (Dekompresyonmetre):
Dalgıcın vurgun yemesini önleyen bir alettir. Suyun
basıncıyla çalışır. Dalış bittikten sonra çıkışta sualtmdaki
bekleme kademelerini gösterir. Kola veya kemere
takılabilir. Basınç Saati (Manometre): Tüp içindeki
hava miktarım atmosfer olarak gösteren bir alettir.
Derinlik Göstergesi: Su altında derinlikleri metre olarak
gösterir, kola takılır. Dalgıç Saati: Bu saatler özel olarak
yapılmış olup, su geçirmezler. Dalgıcın su altındaki
kalış zamanını ve çıkışta bekleme kademelerindeki bekleyiş
sürelerini tayin eder. Sualtı Pusulası: Deniz dibinde
istikamet tayini için kullanılır. Can Yeleği: Tehlike
anında kullanılır. Karbondioksid gazıyla doldurulmuş
küçük tüplerle şişirilmiştir. Tüp üzerindeki mandal açıldığı
zaman canyeleği şişer ve tehlikede olan kişi rahatça
su üstüne çıkar. Su Altı Lâmbaları: Karanlıkta veya
mağara gibi ışıksız yerlerin aydınlatılmasında fayda sağlar.
Ağırlık Kemerleri ve Kurşunlar: Sualtına rahat inebilmek
ve istenilen derinlikte rahatlıkla gezebilmek için
takılır. Dikkat edilecek önemli nokta, tehlike anında
biranda çıkarılabilir nitelikte olmalıdır. Sualtı Bıçakları:
Sualtında emniyet bakımından önemlidir. Şamandralar:
Dalış yapılan yerin belirtilmesi açısından önem taşır.
Bir ucunda kurşun, diğer ucunda ise plâstikten yapılmış
yarım daire şeklinde yuvarlak bir kutudur.
Dalgıç kendisini merdivenden veya doğrudan doğruyasuya atlar. Su dibine iniş çok hızlı olup, yüzeye
çıkış ise oldukça yavaş olur. Dalgıcın suya dalıp, her bir
metre inişinde basn.ç 0,1 k g /cm 1 artan basman, artmasıyla
kandaki azot miktarı da fazlalaşır. Onbeş metre
kadar olan derinlikten dalgıcın oldukça yavaş çıkması
lâzımdır. Çünkü gaz kabarcıklarından dolayı atardamarlarda
tıkanma olup, dalgıcın hayatı tehlikeye girer.
Daha derinlerden çıkarken, belirli seviyelerde daha
fazla bekleyerek çıkılır. Genellikle 60 metre civarında
olan derinlikler dalgıcı pek rahatsız etmez. Dalma
işinde rahatsız olan dalgıçlar basınç odasında bakımaalınarak tedavisi yapılır.Denizlerin dip kısımları, çeşitli bitki ve balık türlerinin yaşadığı,
yükseklikler, çukurlar ve esrarengiz mağaralarla dolu ayrı bir
dünya gibidir. Buralarda yapılacak araştırma ve kurtarma çalışmaları
özel kıyafet ve eğitim İster. Bu bakımdan dalgıçları, gerek
sırtlarında taşıdıkları hava tüpleri ve gerekse su geçirmez elbiseleriyle
uzayda araştırma yapan astronotlara benzetmek
mümkündür.
100 ile 250 metre arasındaki derinliklere dalmak
için, dalgıcı kontrol altına alan madenî bir elbise giydirilir.
Bu tür elbiselerin içinde dalgıcın rahat çalışması için
normalin üstünde, basınç bulundurulur. D ah a derinlerde hava dışardan hortumlarla verildiği gibi, sırt
tüpünden de faydalanılır. Solunum için ise, kirli havayı
temizleyen maske kullanılır ve bu suretle su altında
uzun müddet kalınmış ve çalışma imkânı sağlanmış
olur. Ayrıca deniz gibi çalışmalarında dalma çanı denilen
pencereli kuleler de kullanılır. Bu âletin madenden
yapılmış, kutu biçiminde odalı olanları da vardır. Bu
âlet çelik halatlarla suya batırılır ve istenilen derinliğe
indirilince içine girilerek çalışma yapılır. Deniz altı
temel atmalarda batan gemileri kurtarmada bu âletlerden
faydalanılır.
Dalgıçlar su altındaki bitki ve hayvanları incelemek,
batık olan bir şeyi bulmak, deniz dibindeki eski eserleri
tetkik etmek, bulup çıkarmak, batan gemi ve vasıtalarıçıkarmak gibi işleri yapmak için dalarlar.
DALGIÇ
13
Eyl