Yayılma hızı; dalganın
ortamda bir noktadan diğerine geçme hızıdır. Yani
dalga tepesinin yayılma yönündeki hızıdır.
Ortamın bir noktasının, hareketi bir kerre tekrarlaması
için geçen zamana “Periyod”, saniyedeki tekrar
sayısına ise “frekans” denir.
Dalga Boyu: Bir periyodluk zamanda dalganın
yayıldığı mesafedir. Yani bir periyod boyunca dalga
tepesinin yayılma yönünde aldığı yoldur.
Bir noktanın denge noktasından uzaklaşabildiği
azami yola dalga şiddeti denir. Bu noktanın denge
yerinden ayrılma mesafesine dalga genliği denir.
Dalgalar enerji taşır, dalga hareketi enerji naklinin
bir şeklidir.
Dalgalar yansıma, kırılma, kırınım ve üst üste
binme özelliklerini gösterir.
Üst üste binmede dalgaların birbirine tesiri dalgaların
durumuna göre şiddet artırma, azaltma veya yok
etme şeklinde olabilir.
Bir hacim içine hapsedilen, yansıyan dalgası kendi
üzerine düşen dalgaların hareketinde, ortam içinde bazı
n oktalarda hiçbir hareket görülmez. (Bu noktalar sıfır
genlikli noktaların üst üste binmesiyle meydana gelen
düğüm noktalarıdır.) F akat bu hacimde dalga hareketi
bir uçtan bir uca devam eder. Böyle dalgalara durandalgalar denir.
Dalganın meydana geldiği ve yayıldığı ortam madde
ise, böyle dalgalar, mekanik dalgalar denir.
Elektro mağnetik dalgalar boşlukta da yayılabilir.
İşık, radyo dalgaları, infrared, ultraviyole şualar, röntgen
şuaları (x-ışınları) ve gamma şuaları elektro mağnetik
şualardır.
Kuantum fiziğinde dalga karakterlerini maddenin
kütlesine bağlıyan bir ifade bulunmuştur. Bu formüle
göre madde, duran dalgalar gibi düşünülebilir. Madde
belli bir hacme hapsedilmiş dalgadan ibarettir.
4 2
DALGA KARAKTERLERİ
13
Eyl