Alm. Futter, Fressen (n), Fr. Fourrage (m),
pâture (f), İng. Fodder, food. Hayvanlara yedirilen organik
ve inorganik maddeler veya bunların karışımları.
Yem, hayvana madde ve eneıji bakımından yaşama ve
venm îhtîyaçiannı karşılamak gayesiyle yedirilir.
Yemde; ham protein, ham yağ, ham selüloz, azotsuz öz
maddeler, kalsiyum fosfor, gibi temel gıda maddeleri
bulunur.
Yem çeşitleri: 1. Nebati yemler, 2. Hayvani olan
yemler, 3. Mineral ve preparat yemler olmak üzere üç
sınıfta gösterilir.
A- Nebati yemler; yaş ve kuru olarak doğrudan
doğruya kullanılmaya elverişli olan her çeşit otlar ile
öğütülmemiş tane yemlerdir. Bunlar yumru, meyve,
saman, silaj yemleridir. Otlar, taze veya kuru olarak
doğrudan doğruya veya parçalanarak hayvan beslenmesinde
kullanılan buğday, arpa, çavdar, yulaf, yonca,
hayvan pancarı, şeker pancarı yaprakları, lahana yaprakları
ve pancar, patates, şalgam v.b. gibi kök ve yumrular
en çok bilinen nebati yemlerdir.
Yeşil yemlerin ve içerlerindeki su miktan fazla olan
diğer yemlerin uzun zaman muhafazasını sağlamak için
belirli şartlarda bir fermantasyon devresi geçirmeleri
sonucu silaj, yani eksiltilmiş yemler elde edilir. Yonca,
fiğ, çavdar silajı v.b. silo yemleri bu gruptandır.
Bazı nebati ürünlerin işlenmesi sırasında elde edilen
un, nişasta, şeker, yağ gibi maddelerin artıklan da yem
olarak kullanılır. Bunlar ezme, kepek, küspe ve çeşitli
posalardır.
B- Hayvani yemler; cesetlerin, hayvan organlannm
ve hayvani ürünlerin özel surette kurutulması ve öğütülmesinden
elde edilen et, kemik ve balık unları ile süt ve
süt sanayi kalıntılan, mezbaha kalıntıları, deniz hayv
a n la n ıla n elde edilen hayvani yemlerdir.
C- Mineral yemler; kalsiyum, fosfor, sodyum, demir
ve çinko gibi elementlerin tuzlan veya diğer bileşikleri
ile amonyum tuzlan ve benzeri maddeler veya bunlarınkarıştırılandır.Yemlik Preparatlar: Kimyasal analiz, sentez veya
çıkarma ile elde edilen ve yemin değerini, organizmada
artırmaya yardım edebilecek nitelikteki antibiyotik,
hormon ve vitaminler gibi katkı maddelerini ihtiva eden •
yemlerdir. Çeşitli yemlerin standartlara uygun olarak
karıştırılması ile elde edilen yemlerdir. İnce, pelet veya
granüle (daneli) olarak yapılır. Evcil hayvan yemleri bu
cins yemlerdendir.
Bu yemler karışıma girebilecek mevcut hammadde
durumuna göre normları Yem Kanununa göre ilgili
bakanlık zaman zaman tespit ve ilân eder. İmâl edenler
bu esaslara uyarlar.
YEM
22
Oca