YİRM İSEK İZ MEHMED ÇELEBİ,

Osmanlıdevlet
adamlarından. Edirne civarında doğan Mehmed
Çelebi’nin doğum tarihi belli değildir. Gençliğinde
Yeniçeri Ocağı’na girmiş ve orada yirmisekizinci orta
(tabur) da hizmet görmüştür. Sonralan bu ortanın adı
Mehmed Çelebi’nin takma adı olmuştur.
Askerlikten ayrıldıktan sonra Tophane Nazırı olan
Yirmisekiz Mehmed Çelebi çeşitli görevlerde gösterdiği
başarılar ile kısa zamanda tanındı. Sultan Üçüncü
Ahmed Hân (1703-1730) zamanında Başmuhasebeci
oldu. 1720 yılında bu görevde bulunduğu sırada Fransa’
ya büyükelçi olarak gönderildi. İlk defa devamlı elçilik
görevi ile Fransa’ya giden Mehmed Çelebi Paris’te bir
yıl kadar kaldı. Onbeşinci Louis devrinde Fransa ve
Pans’te gördüklerini (Sefâretname) adlı eserinde topladı.
Burada Fransa’da gördüklerini canlı ve gerçeğe
uygun olarak anlatmaktadır. Osmanlı devlet adamlığı­
nın üstünlüğünü giyimi, hali, tavrı, konuşması, terbiyesi
ile bütün Fransızlara kabul ettirdi. Başta saray olmaküzere ilim ve teknik kuramlarından geniş ölçüde saygı,
ve hürmet gördü.
Osmanlı Devleti’nde ilk defa 1867’de basılan j
“Sefaretname” Fransa’da 1841’de Paris’te basılmıştı.
Bundan sonra tekrar basılan eserin el yazma nüshalarindan
dördü İstanbul’un dört kütüphanesinde
bulunmaktadır.
Yirmisekiz Mehmed Çelebi, Paris’ten döndükten
sonra çeşitli görevlerde bulundu. Siyasî bir görevle1
Mısır’a da gönderildi. Patrona Halil isyanından sonra
Kıbns’a gönderilen Yirmisekiz Mehmed Çelebi 1732’
de Lefkoşe’de öldü. Mezarı oradadır.