Abaka

(d. 1243, .Moğolistan – ö. 1 Nişan 1282, Hemedan, İran), İlhanlı hükümdan (1265-82). İslama karşı Budacılığı savunmuş, bu yolda babası Hulagu’nun başlattığı mücadeleyi sürdürmüştür. Abaka Budacı inançlarla yetiştirildi. Babasının Abbasilere ve Memlûklere açtığı savaşlara katıldı. Hulagu ölünce Şubat 1265’te Tebriz’de ilhan oldu. Müslümanlarla savaşmayı sürdürdü, Cengiz yasalanna ödünsüz bağh kaldı. Sultan Baybars’ın yönetiminde en güçlü dönemini yaşayan Memlûklerin Ortadoğu ve Anadolu’daki etkisini azaltabilmek için çaba harcadı. Bu amaçla bir Bizans prensesi ile evlenerek bu devletin dostluğunu sağladı. Volga boylanndaki Müslüman Kıpçaklann Memlûklerle güçbir- liği yapmalanm engellemek için Kafkasya’yı işgal ederek Kür Irmağı boyunca setler yaptırdı. İngiltere, Fransa ve Papahğa elçiler gönderdi. 1277-81 arasında Suriye’ye ve Anadolu’ya üst üste seferler düzenledi. Anadolu’daki İlhanlı egemenliğini daha da güçlendirdi. Memlûkler karşısında başansız- hklara uğrayınca İran’a çekildi. Doğu’da Çağataylarla yaptığı savaşlarda ise önemli başanlar elde etti. Abaka, göçebe Moğollan tanma alıştırmak için Fırat boylannda kanallar açtırarak yeni köyler kurdurdu. Öldüğünde Urmiye Gölündeki Şahu Adasına gömüldü. Yerine kardeşi Ahmed Tekûdar ilhan oldu.