Hafif silahlardan veya piyâde silahlarından daha büyük çaplı, mürettebat tarafından kullanılan büyük top, obüs veya roketatar gibi modem savaş silahlarına verilen ad. Namlu Ç’dp\ 60 VaVıbreden (0,6 inç veya 15 mm) büyük olan silahlar ağır silahlar, daha küçük namlulular ise hafif silahlar olarak adlandırılır. Ancak bu kâidenin istisnâları vardır. Bir veya iki kişi tarafından kullanılabilmeleri sebebiyle 60 mm’lik bozokalar ve 89 mm’lik süper bazokalar gibi daha büyük taşınabilir roketatarlar, 57 mm’lik geri tepmesiz toplar bâzan hafif silah olarak sınıflandırılmıştır. İkinci Dünya Savaşı sırasında ve savaşı tâkib eden yıllarda ağır silahlar çeşitli biçimlerde sınıflandırıldı. Bir sınıflandırmaya göre ağır silahlar iki kısma ayrıldı: 1) Bir yerden bir başka yere rahatça taşınabilen gezici veya sahra ağır silahları; 2) Bir sâhil veya tahkimatlı bölge savunması için yerleştirildikten sonra, yeri pek nâdir değiştirilen sâbit veya mevzii ağır silahlar. Ağır silahlar arâzide kullanımlarına bağlı olarak dağ topları veya obüsleri, tank ve tanksavar
Ağır silahlardan olan Havan.
Yeni Rehber Ansiklopedisi 222
toplan ve uçaksavar silahlan gibi birçok özel sınıflara da ayrıldılar. Her sınıfın kendine has ihtiyaçları ve ateşleme usulleri vardır. Ağır silahlar bâzan da kullanıldıklan ordu birliklerinin adlarına göre, tabur, alay, tümen, kolordu ve ordu silahları biçiminde de sınıflandırıldı. Ağır silahlar bugün de kullanılan bir sınıflandırmaya göre toplar, obüsler, havanlar ve roketatarlar olarak ayrılır. Aynı çaptaki ağır silahlardan uzun namlulu, uzun menzilli ve mermi yolu daha yatay olanlara top; namlusu ve menzili daha kısa ve mermi yolu yumuşak yay çizenlere obüs; çok kısa namlulu kısa menzilli ve yüksek bir açıyla ateşlendiği için mermi yolu firkete biçiminde olanlara havan adı verilir. Hem top hem de obüs özelliği taşıyan ara tipler ise obüs-top olarak adlandırılır.
Uçakların, uzun menzilli roketlerin ve güdümlü füzelerin geliştirilmesi daha karmaşık sınıflandırmaların ortaya çıkmasına yol açmıştır. Günümüzde ağır silahlar yerden yere, yerden havaya, havadan yere ve havadan havaya şeklinde de sınıflandırılmıştır.
A Ğ IR S İLA H LA R
10
Tem