AKIL-BALİĞ

; akıllı ve ergenlik çağına giren, evlenecek yaşa gelmiş olan kimse. Âkil bâliğe mükellef de denir. Çocuk, yedi ile on beş yaş arasında akıllı olur. Bülûğa (ergenlik çağına) girmeleri daha sonradır. Erkek çocuklar on iki, on beş yaş arası bâliğ (ergen) olurlar. Bâliğ olduklarının alâmetleri, işâretleri vardır. Bunlardan en mühimi ihtilâm olup (rüyâ görüp) menînin gelmesidir. Kız çocuklarının bülûğa (ergenlik çağına) ermeleri, yâni bâliğa olmaları dokuz ile on iki yaşları arasında olur. Bâliğa (ergen) olduklarının en açık işâreti, en az üç gün devâm eden kan görmeleridir. Buna “hayz kanı” denir. On beş yaşını tamamladıkları hâlde ergenlik alâmetlerinden birisini görmeyen erkek ve kız dînen bülûğa ermiş, ergen olmuş sayılır. Böyle erkeğe mürâhık; kıza mürâhıka denir. Bunlara âit ayrıca hükümler vardır. Yedi veya on yaşında olan gösterişli kızlar ve on beş yaşını dolduran veya bâliğa (ergen) olan bütün kızlar, kadın hükmündedir (Bkz. Ergenlik).
Çocuğun işlerinden sorumlu olması ve dînî vazifeleri yapmakla mükellef (yükümlü) olması bülûğ çağına girmesi ile başlar. Ancak bülûğ çağma girmeden önce çocuğa îmânın, İslâmın- şartları, diğer lüzumlu bilgiler ve Kur’ân-ı kerîm öğretilmiş olmalıdır. Çünkü bir Müslüman çocuğu, küçükken anasına, babasına tâbi (bağlı) olarak Müs- lümandır. Bülûğ çağma girince, anasının babasının dînine tâbi olması devâm etmez. İslâmiyeti bilmeden, ondan haberi olmadan bülûğ çağma girerse, İslâmiyetle ilgisi kalmaz. Bu hâl üzere ölürse, âhirette sonsuz olarak Cehennem’de kalır. Ana- sı-babası da çocuğuna dînini öğretmedikleri için âhirette hesâba çekilirler.