a) Yaşlı kadın ve erkekler :Her gün biraz daha geriye giden, za’fa düşen, oruç tutmayagüçleri yetmeyen, dayanamayan yaşlılar (şeyh-i fâni) oruçtutmazlar, tutamadıkları her gün için bir fidye verirler. Fidyebir fakiri bir gün doyuracak yiyecek veya bunun bedelidir vefıtır sadakasına eşittir.b) Hastalar:Oruç tuttuğu takdirde hastalığının artacağı veya iyileşmesiningecikeceği bilinen hasta ramazanda orucunu tutmayıpiyileştikten sonra kazâ edebilir. Ömrü boyunca oruç tutmamasıgerektiği, mütehassıs ve müslüman bir doktor tarafındansöylenen kimse yalnızca fidye verir ve böylece oruç ibâdetiniyapmış olur.c) Emzikli ve gebe kadınlar, oruç tuttuklan takdirde kendileriveya çocuklan zarar görecekse lıanefi mezhebine göre oramazanda oruç tutmayıp sonradan kazâ edebilirler. Bazı müctehidleryalnız fidye, bazıları ise hem fidye, hem de kazâ gerekirdemişlerdir.
3 — Yaşlı, hasta, emzikli, gebe ve ağır işçiler:
12
Ara