îsâ bin Ebân

Hanefi mezhebinin meşhûr fıkıh âlimlerinden. Künyesi, Ebû Mûsâ’dır. Doğum târihi bilinmemektedir. 221 (m. 836) senesinde Basra’da vefât etti. Fıkıh ilmini Muhammed bin Hasen eş- Şeybânî’den (İmâm-ı Muhammed) öğrendi. Ismâil bin Ca’fer’den, Hüşeym’ den, Yahyâ bin Zekeriyya bin Ebî Zaîde’ den ve îmâm-ı Muhammed’den hadîs-i şerîf işitip, rivâyet etmiştir. Kendisinden ise Hasen bin Selâm es-Sevâk, hadîs-i şerîf rivâyetinde bulunmuştur. Hadîs ilmindehi-tfiz derecesinde idi. Basra’da 20 sene kadılık yaptı. îsâ bin Ebâ&’ın yetiştirdiği meşhûr âlimlerden biri de Ebû Hâzım’dır. Bu zât da, meşhûr fıkıh âlimi îmâm-ı . Tahâvî’nin hocasıdır. Hilâl bin Yahyâ şöyle demiştir: “îsâ bin Ebân, kadılıkta zamanının en üstün fıkıh âlimi idi.” Kadı Ebû Hazm da şöyle demiştir. “îsâ bin Ebân’m bir benzerini görmedim. Onun gibi olmayı çok arzu ederdim. Muhammed ^bin Semâa ona ilimde çok benzeyen bir i âlimdi. Birbirlerine karşı, mtitevâzi iki meşhûr fikıh âlimi idiler. Arkadaşlıkları o derecede idi ki, bu hususta tam bir sadâkat gösterirlerdi. Ben böyle iki fikıh âlimi daha görmedim.” îsâ bin Ebân, fikıh ve hadîs ilmiyle ilgili eserler yazmıştır. Bu eserleri şunlardır: 1. îsbât-ül-kıyas, 2. îctihâd-ür-rey, 3. el-Câmî, 4. el-Huccet-üs-sagîra, 5. Kitâb-ül- hac, 6. Kitâb-ül-ilel, 7- Şehâdât.