ALKEN a. (fr. alcĞne’ den). Org. kim. Al-kanlardan türeyen, hidrokarbonların genel adı;bir C = C çift bağı içerir ve etilende olduğu gibi c„h2„ genel formülüyle gösterilir. (Eşanl. OLEFİN.)
—AnsİKl. Alken kimyasına çifte bağ egemendir; bu bağ, nükleofil katılmalar dışındaki bütün katılma* tepkimelerini kolaylaştırır. Ozon ve potasyum permanganatın çevrel halkalı katılmaları, çifte bağın tamamen kopmasına yol açabilir; dolayısıyla kopma olayından bağın yerini belirlemede yararlanılır:
CHj—CH=CH—CjH;
CHj—CO,H + C,H-—CO;H.
Elektrocul katılmalar arasında bir alkol veren su katılması ve alkilaren veren aren katılması sayılabilir; her ikisi de Markov-nikov kuralı’n izler ve teknik açıdan büyük önem taşır:
( + H,0 R—CH(OH)—CH, R—CH=CH, {
U ArH R—CHAr—CHj. Suyun elementlerinin karşıt-Markovnikov katılması, boranlama ve ardından yük-seltgeme (Brown) ile gerçekleştirilebilir. Tepkime yerözgüldür ve stereoözgül bir cis tepkimesi oluşturur:
ALKENİL- (fr. alcenyle-‘den). Org. kim. Bir molekülde alkenil kökünün varlığını belirten önek.
ALKEN a. (fr. alcĞne’ den). Org. kim. Al-kanlardan türeyen, hidrokarbonların genel adı;bir C = C çift bağı içerir ve etilende olduğu gibi c„h2„ genel formülüyle gösterilir. (Eşanl. OLEFİN.)
—AnsİKl. Alken kimyasına çifte bağ egemendir; bu bağ, nükleofil katılmalar dışındaki bütün katılma* tepkimelerini kolaylaştırır. Ozon ve potasyum permanganatın çevrel halkalı katılmaları, çifte bağın tamamen kopmasına yol açabilir; dolayısıyla kopma olayından bağın yerini belirlemede yararlanılır:
CHj—CH=CH—CjH;
CHj—CO,H + C,H-—CO;H.
Elektrocul katılmalar arasında bir alkol veren su katılması ve alkilaren veren aren katılması sayılabilir; her ikisi de Markov-nikov kuralı’n izler ve teknik açıdan büyük önem taşır:
( + H,0 R—CH(OH)—CH, R—CH=CH, {
U ArH R—CHAr—CHj. Suyun elementlerinin karşıt-Markovnikov katılması, boranlama ve ardından yük-seltgeme (Brown) ile gerçekleştirilebilir. Tepkime yerözgüldür ve stereoözgül bir cis tepkimesi oluşturur:
ALKENİL- (fr. alcenyle-‘den). Org. kim. Bir molekülde alkenil kökünün varlığını belirten önek.
ALKENİL a (fr alcenyle’den). Org. kim. Alkenler’den türeyen, R2C=CR— formülündeki köklerin genel adı. (Propi-lenden türeyen CH3 —CH = CH— pro-penil kökü bir alkenil köküdür.)