RÜYA, uyku sırasında zihinden geçen hayal dizisi, düş. Uyku sırasında her çeşit imge, duygusal bir algının etrafında birleşerek rüyayı ortaya çıkarır. Rüyada imgeler birbiri ardına gelir. Rüya görüldüğü sırada algılanan duyumların gerçek olduğu sanılır, ancak uyanıldıktan sonra bunların gerçek olmadığı anlaşılır. Buna rağmen rüya görürken, gördüklerimizin gerçek olup olmadığını kendi kendimize sorarız. Bu, düşünce ve yargının rüya sırasında da devam ettiğini göstermektedir. Düşüncenin rüya içindeki müdahalesi geçici ve kesin değildir; müdahale ke-
sin ve sürekli olduğu zaman kişiyi uyandırır. Sözgelimi, rüyasında korkulu hayaller gören bir kimse, heyecanının en yükseldiği yerde uyanır. Uyku ve rüya ile ilgili bilgiler Freud ve psikanaliz sayesinde oluşmuştur. Uyku anında soyut düşünce merkezleri işlevlerini durdururken, duyumsal düşünce merkezleri işlevlerini sürdürürler. Rüya görülürken imge ve duyumlar zihnin denetiminden çıkarak kişinin eğilimlerine, heyecanlarına, tutkularına bağlı olarak fantezi olaylar, anlamsız geçişlerle birbirini izler. Psikanalizin ortaya koyduğuna göre, rüya, kişinin içgüdülerini, ilkel duygusallığını yansıtır. Bu bakımdan kimi ruhsal hastalıkların ortaya çıkarılmasında psikanalistlerin başvurdukları en önemli yöntem, hastanın gördüğü rüyaların yorumudur. Çok eski zamanlardan beri yaygın olarak rüya yorumlan yapmak, bundan gelecek için kehanette bulunmak insanların zihnini oldukça meşgul etmiştir.
