SPEKTROSKOPİ

SPEKTROSKOPİ
‘ Sparta kenti çevresindeki dört Jk kasabada oturan “Spartair toprakları aralarında paylaşmış-yalnızca askerlik ve yönetim le uğraşırlardı. “Periökler, çev-ylerde oturan özgür, ancak yö-bakımından Spartalılara bağlı halktı. “Helioflar, kölelçfdi; top-rı eker, biçer ve her türlq işi gö-‘di. Sparta, diğer Dor keptlerin-ünlü yasa koyucu Likurgos’un 9. yüzyıl sonlarında kurduğu oli-;ik ve askeri yönetim düzeniyle edilirdi. Spartalılar, İ.Ö. 6. yüz-doğru Pelopones Birliği’ni kur-r. Atina ile aralarındaki, çekiş-İ.Ö. 5. yüzyılda savaşa dönüş-ve Sparta, Yunanistan’ın tümün-egemen duruma geldi. Ancak. >. 362 yılında Thebaililer, Spartalı-yenilgiye uğrattı ve Sparta’nın ileme dönemi başladı. Bu sıralar-db güçlenen Makedonya Krallığt, üegalopolis Savaşı’ nda yenilgiye uğrattığı Sparta’yı ve tüm Yunanis-|pn’ı egemenliği altına aldı (İ.Ö. 3B1). i.S. 396’da Vizigot Kralı. T Alanin saldırısı sonucunda Sparta Devleti tümüyle ortadan kalktı, ¿pardılar askerliğe çok önem verirlerdi Çocuklar ve gençler, ağır bir eğitimden geçirilir ve ömür boyu askerlik yaparlardı. Devlet, yurttaşların hayat hakkı dahil, hemen her konuda mutlak hâkimdi.
SPARTAKİSTLER ya da SPARTAKUS BİRLİĞİ, Alman Sosyal Demokrat Partisi içinde işçi sınıfı iktidarını savunan politik grup (Spartakusbund). 1 Ocak 1916’da Liebknecht, Rosa Luxemburg ve F. Mehring tarafından kuruldu. Adını “Spartakus Mektupları” adlı illegal bir gazeteden aldı. I. Dünya Savaşı boyunca, Alman Sosyal Demokrat Partisi’nin savaş yanlısı politikasına karşı çıktı, savaşa karşı protesto eylemleri düzenledi. 1918’de partiden “bağımsızlar” adı altında ayrıldı. Sosyal Demokrat Partisi’nin savunduğu II. En-ternasyonal’e karşı çıkarak, işçi sınıfı İktidarını gerçekleştirme eylemlerine girişti. 1919’da Alman Komünist Partisi’nin çekirdeğini oluşturdu. Karl Liebknecht ve Rosa Luxemburg’un karşıdevrimciler tarafından
öldürülmesi üzerine durumu sarsıl-dı
SPARTAKUS ya da SPARTACUS
(7-İ.Ö. 71 Lucania), Romalı gladyatör ve Roma’ya karşı ayaklanan köleleri başı. Çobanlık yaparak geçimini sağlayan Spartakus, daha sonra yedek asker olarak Roma ordusuna katıldı. Ordudan kaçtığı için köle olarak satıldı, sonra da gladyatör oldu. İ.Ö. 73 yılında yetmiş kadar gladyatör arkadaşıyla Roma dan kaçarak Güney İtalya’ya gitti ve burada çevresine birçok köle toplayarak onları isyana teşvik etti. Kendilerine karşı çıkan tüm kuvvetleri başarıyla püskürttüler. Birçok zafer kazanarak, kuzeye doğru yol aldılar. Spartakus’un kurduğu bu güç, zamanla büyüdü ve kısa bir sürede bu orduya katılan kölelerin sayısı 60.000’i buldu. Spartakus, Alp-ler’i aşmak ve köleleri kendi ülkelerine göndermek istiyordu. Ama adamları İtalya’yı terk etmeyi reddedince Lucania’ya döndü ve Sicilya’ya geçmek istedi. Bu kez karşısına Licinius Crassus’un komutasında sekiz Roma lejyonu çıktı. Sparta kus’un ordusu parçalandı; Spartakus da çarpışmada öldü. Ayrıca
6.000 kadar köle Craşsus tarafından Appia Yolu üzerinde çarmıha gerildi, kaçarak kurtulmaya çalışan bir grup köle de Pompeis tarafından öldürüldü.
SPEER Albert (1905 Mannheim-1981 Londra), Alman mimarı ve siyaset adamı. Nazi hareketine katıldıktan (1931) sonra, 1937’de Berlin’in imar işleriyle görevlendirildi. Ağır ve kütlesel Nazi mimarisinin pek çok örneğinde imzası vardır (örneğin Reichkanzei). Savaş sırasında silahlanma bakanlığına getirildi (1942). işgal edilmiş topraklarda donanma ve tahkimat işlerine bakmakla görevli Todt Örgütü’nün başında bulundu. 1946 yılında savaş suçlusu olarak yargılandı ve 20 yıl hapis cezasına çarptırıldı. 1966’da ser-.best bırakıldı.
SPEKTROMETRE, tayf oluşturmaya, incelemeye ya da kaydetmeye yarayan alet, tayfölçer. Söz konusu olan emisyon tayfıysa, kaynaktan
gelen ışınım “kolimator”, adı verilen bir sistemden geçirilerek, paralel bir demet elde edilir. Demetin bir prizmadan geçirilerek ayrılması sağlanır ve oluşan tayf, aletin özel dürbünüyle incelenir. Dürbün, prizma çevresinde döndürülebildiğinden tayf çizgilerinin ya da kuşaklarının açısal sapmaları ölçülüp dalga boyları hesaplanabilir. Spektrometreler, prizmaların kıran açılarını ve kırılma indislerini bulmaya da yarar. Ayrılma yerine, kırınım olayından yararlanan prizmasız spektrometreler de vardır. Soğurma tayfının incelenmesinde sürekli bir ışınım kaynağı kullanılır. Bu ışınım, önce incelenecek numuneden geçirilir. Çıkan ışınım, spektrometreye düşürülür ve ışınım şiddetinin dalga boyuna göre dağılımı bulunur. Spektrometreler, spektroskop adıyla da anılır. Dalga boylarının şiddetini ölçenlerine spektro-fotometre, fotoğraf yöntemiyle kayıt yapanlarına da spektrograf (tayfçe-ker) adı verilir.
SPEKTROSKOPİ, tayf oluşturma, tayftaki dalga boylarını inceleme ve bunlardan hareketle sözkonusu maddenin enerji seviyelerini ve molekül yapısını belirleme yada kimyasal analizini yapma tekniği. Atomların ve moleküllerin enerji seviyeleri arasındaki değişimin sonucu olarak, maddeden elektromanyetik ışınım yayılması ya da maddenin elektromanyetik ışınım soğurması, tayfın oluşmasına yol açar. Işınımın frekansı, bu süreçte yer alan enerji seviyelerine bağlıdır ve değişik frekans bölgelerinde değişik teknikler
Spektrometre
1963