sığır

sığır____________________________________________

Boynuzlugiller ailesinden, 7 türü bulunan gevişgetiren hayvan cinsi. Dünyanın her yanında yaşayan sığır (Bil. a. Bos) cinsi üyelerinin bütün türlerinde, hem erkekler­de, hem dişilerde dökülmeyen boynuzlar bulunur; ça- taltırnaklı, yani parmakları eşit uzunlukta hayvanlardır. Cinsin en yaygın türleri olan evcil sığırlar (Avrupa sığırı [Bos taurus] ve Hint sığırı ya da Zebu [Bos indicus]), gü­nümüzde soyu tükenmiş olan yaban sığırından (Bospri- migenius) türetilmişlerdir. Binlerce yıldan bu yana kırsal yaşamın ve tarımın temel öğelerinden biri olan evcil sı­ğırların bazı ırklarından koşum hayvanı olarak, bazıla- rındansa kasaplık (Arqus sığırı, Shereford sığırı, Short- horn sığırı, vb.) ya da sağmal hayvan (Jersey sığırı, Holş- tayn sığırı, Friz sığırı, vb.) olarak yararlanılır. Erkeğine boğa, burulmuş erkeğine öküz, dişisine inek, yavrusu­na dana denir. 18 ay – 3 yaş arasında cinsel olgunluğa erişen inek, normal olarak, yavruları küçükken süt ver­se de, yavrusu kendisine gösterildiği ve sağıldığı sürece süt vermeyi sürdürür: Yıllık süt üretimi genellikle 9 000 litreyi aşar. Bu kadar çok süt üretebilmek için çok ye-

mesi gerektiğinden, yaklaşık 8-9 saat süreyle otlar ve 70 kg kadar ot yer. Günün geri kalan 16 saatindeyse dinle­nir ve geviş getirir. Türkiye’de yetiştirilen sığır sayısı, 1991 verileriyle 11 973 000 baştır (yaklaşık 6,5 milyonu inek).