küçük boylarda yapılan
Selüloz Elyafın Önemi
*-.:dın [emel maddesi olan selii-bitkilerin hücre duvarlarını yoğun bir madde. Değişen v -.X kalınlıktaki bu elyaf farklı -ı:n çıkarılıyor. Bunlar dövüle-
– rınden ayrılıyor. Dövülmenin
Selüloz oranı fazla olan bitkilerin
az bulunması ve pahalıya çelmesi yeni arayışlar gerektiriyor. Bugünkü teknolojiyle her türlü bitki kâğıt için kullanılabiliyor. Her türlü ağaç, saman ve otlar da selüloz kaynakları. Kolay bulunan ve çabuk yetişen bitkilerin kâğıt için gerekli özellikleri geliştirilebiliyor.
Selüloz kaynağı az bir ülke olarak Türkiye’de de denemeler yapılıyor. 1994’te ABD’den yıllık bir bitki olan kenaf tohumlan ithal edilmiş ve ertesi yıl hasadı yapılmış. 3-4 metre boya ulaşan bitkiden iyi sonuç alınmış. Yine bu denemelerden biri TÜBİTAK MAM Gen Mühendisliği ve Biyotek-noloji Araştırma Enstitüsü ve SE-KA’nın ortak bir projesi. Laboratuvar-Jarda kâğıt nitelikleri geliştirilmiş kavak klonlarının elde edilmesi için ça-
Ç^mabr yaf’lîy^r.. Küp’ sıen&R 5zeEl:kle:. se
Ksvati Süiüshe:: hyor.
Seçilen örnek :isı ve klorrlann DNA bankaları kurularak DNA parmak izi çalışmaları yapılmış ve özellikle kâğıt yapımında önem taşıyan hig-nin ve kompozisyonu gen transferi ile değiştirmek ve hızlı üretim amacıyla doku kültürü sistemleri geliştirilmiş. Proje sonunda kâğıt sektörü için, hammaddeden başlayarak en yeni biyotek-nolojik yöntemlerle ekonomik hammadde kaynakları sağlanabilecek.
Selda Arıt
Kaynaklar
National Geographic, Marc 1997 SEKA Dergisi, Kasım 1996 SEKA Tarihi, 1996, SEKA
Recycled Paper, The Essential Guide, Thompson, C.G.,1992 Papermâking, Heller, /., 1978, N.Y Which Paper?, Turner, S., 1991, London
süslemelerde de kullanılıyor. Bayramlarda, şenliklerde heryer değişik şekiller verilmiş renkli kâgmarta donatılıyor. ;SoiOa, ann papel picado denilen kâğıt sanatlarında renkli kağıtlara zımbayla değişik şekiller verilerek evler süsleniyor.
kısaltılmadan, hidrasyon ‘ elyaf daha fazla su almadan) :’~ıe olmadan gerçekleşmesi Selüloz oranının fazla olma-: \me şekli kâğıdın kalitesini Selüloz hidrolizle glükoza -zı-.i dönüşebilen bir çeşit kar-Tatsız, beyaz, kokusuz, bu-ın ve suda çözünmeyen bir
• ■ > mlik tek bir sellülöz elya-5 gr. Selüloz pamuk, ke-. : ağaçların içlerindeki yu-neredeyse saf olarak bulu-. ‘ iizden bu bitkiler kâğıt -..elikli olarak tercih edili-