A B D Ü L A Z İZ BİN M UH AM M ED BİN SUÛD

Necid’de hüküm süren Suûdoğullarının ikinci reisi. Babası, Vehhâbîliği kuranMuham- med bin Abdülvehhâb’dır. Benî Hanîfe kabîlesin- dendir. 1721’de doğdu. 1765’te babasının yerine geçip Vehhâbîlerin ikinci reisi oldu. Babasının yolunu tâkib ederek otuz sene müddetle Vehhâbîliği yaymak için çeşitli kabileler ile mücâdele etti. Mekke’ye saldırıp, pekçok Müslümamn canına kıydı. Daha sonra Basra Körfezi sâhillerine hücûm ederek 1795’te Lahsa’yı ve Katif’i işgâl ettirdi. Oş- manlı Devletinin Bağdât Vâlisi Süleymân Paşa, Vehhâbîler üzerine ordu gönderdi. Yapılan çarpışmalar neticesinde Vehhâbîlerle 1799’da bir antlaşma yapıldı. Bu antlaşma altı sene sürdü. Daha sonra tekrar Mekke üzerine yürüyen Abdülazîz, Mekke emîri Şerîf Gâlib ile mücâdeleye girişti. 1798’de Mekke’ye serbestçe girmeyi sağlayan Vehhâbîler, Hicaz’da yayıldılar. Irak-Kerbelâ bölgesine oğlu Suûd’u gönderen Abdülazîz bin Muhammed bin Suûd, Kerbelâ’yı yağmalattı ve toplu katliâmlar yaptırdı. 1803 senesinde Taif’i işgâl ettirip, yağmalattırdıktan sonra, Mekke’ye hücûm etti. Mekke emîri Şerîf Gâlib’in kardeşi Şerîf Ab- dülmü’min, Vehhâbîlerle anlaşarak kan dökülmesine mâni oldu. 1803’te Mekke’ye girip dört gün kadar Mekke’de kalan Vehhâbîler, Cidde üzerine hücûm etiler. Bu sırada Cidde’de bulunan Şerîf Gâlib, Cidde vâlisi Şerîf Paşa ile birlikte Vehhâbîle- re karşı koyarak onları mağlûb etti. Bundan son
ra Abdülazîz bin Muhammed bin Suûd, Necid’e çekildi. Daha sonra da hücumlarına devâm ederek Bahreyn ve Umman taraflarına hâkim oldu. 1803’te Der’iyye’de öldürüldü.