A B D U R R A H M Â N Ş E R E F

devlet adamı, târihçi ve Osmanlı Devletinin son vak’anüvisti. 1853’te İstanbul’da doğdu. 1925’te öldü. İlk tahsiline Eyüp mahalle mektebinde başladı. Eyüp Rüşdiyesinde okudu. Bundan sonra 1873’te Mekteb-i Sultâniyi yâni Galatasaray Lisesini bitirdi. Mahrec-i Aklâm adlı mektebe umûmî târih hocası oldu. Bu vazifesinden sonra da Mekteb-i Sultâ- nîde ve Muâllim Mektebinde umûmî târih hocalığı yaptı. Daha sonra Mülkiye Mektebine müdür oldu. Burada genel coğrafya, Osmanlı târihi, İslâm târihi, istatistik ve ahlâk dersleri okuttu. Sonra da Dâ- rülfünûna devletler târihi hocası oldu. Pekçok yerde hocalık ve müdürlük vazîfeleri yaptıktan sonra, Defter-i Hakânî Nezâretine, A’yân meclisi üyeliğine, Maârif Nâzırlığma tâyin edildi. İki defâ Maârif Nâzın oldu. Bu vazifesinin yanında telif edilen eserleri tetkik komisyonu üyeliği, vak’anü- vistlik, Târih-i Osmânî Encümeni Reîsliği ve A’yân Heyeti ikinci reîsliği gibi vazifeler verildi. Birinci Dünyâ Savaşından sonra İttihat ve Terakkî hükümeti iktidârdan çekilince yeni kurulan Müşir İzzet Paşa kabinesinde önce Posta ve Telgraf Nâzırı sonra da Devlet Şûrâsı başkanı oldu. Sâlih Paşa kabinesinde önce vekâleten sonra da asâleten Maârif Nâzırlığı yaptı. Sâlih Paşa istifâ edince açıkta kaldı. Kuvay-ı Milliye İstanbul’a gelip
A’yân Heyeti kaldırılınca, Abdurrahmân Şeref’in a’yân üyeliği sona erdi. Türkiye Cumhuriyeti Büyük Millet Meclisinin ikinci seçim devresinde, 1923’te İstanbul Milletvekili oldu. Ankara’ya gidip Kızılay’a başkan seçildi. Milletvekilliği sırasında hastalandı ve İstanbul’a döndü. 1925’te öldü. Mezarı Edimekapı’dadır.
Devlet adamlığından ziyâde târihçiliği ile meşhûr olan Abdurrahmân Şeref, sâliseden bâlâya kadar bütün rütbeleri kazanmıştı.
Eserleri şunlardır: Fezleke-i Târihi Düvel-i İslâmiye (İslâm Devletleri târih özeti), Târih-i Devlet-i Osmâni- ye, Fezleke-i Târih-i Devlet-i Osmâniye, Zübdet- ül-Kısâs, Târih-i Asr-ı Hâzır (Yaşadığımız asrın târihi), Harb-i Hâzırın Menşei (Birinci Dünyâ Harbinin sebeplerine dâirdir), Sultan Abdülha- mîd-i Sâni’ye Dâir, Târih Muhasebeleri, Umûmî Coğrafya-yı Umrânî, İlm-i Ahlâk ve İstatistik, Lütfî Târihi’nin sekizinci cildini hazırlamış ve Târih-i Osmânî Encümeni ve Türk Târih Encümeni mecmûalarında pekçok makaleleri neşredilmiştir.