Abdurrahman Han

1880-1901“ arasında hüküm süren Afgan emiri. Babası ile amcası Azam Han’ın Dost Muhammed Han’jn yerine, geçen kuzeni Şir Ali’ye karşı verdikleri çetin ve uzun süjreli; iktidar mücadelesinde önemli bir rol oynamıştır. Efdal Han’ın-oğluydu. Büyükbabası Dost Muhammed Han Afganistan’da Barekzay hanedanının kurucusuydu. Şir Ali’nin 1869’daki zaferi Abdurrahman’ı Rusya Tür- kistanı’na sürgüne gitmek zorunda bıraktı.İngiliz-Afgan Savaşı’nm patlak vermesinden bir yıl sonraya, yani Şir Ali’nin öldüğü 1879’a değin Semerkand’da yaşadı. 1880’de Afganistan’a döndü ve halkı tarafından sevgiyle karşılandı. İngilizlerin bir çözüme yanaşmalarına değin Kuzey Afganistan’da kaldı. Buna göre, İngilizler onu emir olarak tanımalarına, karşılık Abdurrahman da dış ilişkilerinde İngilizlefe denetleme hakkı tanıyordu. Emir olarak, ülkedeki huzursuzluktan yaiıştınp iktidarını sağlamlaştırdı. 1880-87 arasında güçlü Gılzay kabilesinin düzenlediği bir ayaklanmayı ve başını kuzeni İshak Han’ın çektiği beklenmedik bir isyanı bastırdı. Avnca,J Herat’ta üslenerek topraklarına aralıklı olarak akırilar düzenle-., yen Şir Ali’nin oğfu Eyüb^ü de. kesin bir yenilgiye uğrattı. Abdurrahman dönemi, Afganistan’ın Rusya ile olan kuzeybatı sınınnr, belirleyen anlaşma dolayısıyla da önem* taşır. Sir Mortimer Durand başkanlığındaki,bir İngi-1 liz heyeti ile 1893’te Kâbil yakınlarında ’ yapılan görüşmeler sonucunda yanlan Anlaşmayla .Abdurrahman, Durarçd hattını sınır kabul ederek, doğu sinirindeki kabileler jüzerindeki babadan oğula geçen bazı hâklanndan vazgeçti. Abdurrahman, ülkenin yönetim sistemini de yeni bir düzene soktu ver iç .reformlar başlattı. Ülkeye yabancı uzmanlar getirtti, savaş gereçleri yapmak için gerekli donanımı ithal etti, tüketim mallarıyla yeni tarim araçları imalatını başlattı ve Afganistan’ın ilk modern hastanesini kurdu. Dağınık bir halka örgütlü bir hükümet sistemini kabulettirdi; Hindistan’daki İngilizlerle ve Çarlık Rusyası ile -ilişkilerinde dengeyi korudu.