Abdurrahman I

Emevi halifelerinden Hişam’ın (724-743) torunudur. 750’de Abbasilerin iktidara gelmesinden sonraki katliamdan kaçarak kurtuldu. Beş yıl kimliğini gizleyerek Filistin, Mısır ve Afrika’da taraftar bulmaya çalıştı. Endülüs’e geçerek buradaki Suriye ve Yemenlilerden bir birlik kurdu. Kurtuba (Cordoba) valisini 756’da yenilgiye uğratarak bu önemli merkezi ve Tuleytule’yi (Toledo) aldı. İspanyol asıllı Müslümanlar, Araplar ve Berberiler arasındaki karışıklıkları yatıştırmaya çalıştı. Emir sanım alarak bağımsızlığını duyurdu. Irk aynmı gözetmeden, Endülüs’te bir Müslüman birliği kurmayı amaç edindi. Bir yandan da İspanya’daki etki alanını genişletti. Abbasi halifesi Mansur (745-775), ancak 760’tan sonra Endülüs sorunu ile ilgilenmişti. Mansur’un gönderdiği orduyu yenen Abdurrahman 769’da önemli bir Berberi ayaklanmasını bastırdıktan sonra Endülüs’ te güvenliği ve iç barışı sağladı. 777’de yine Berberilerce başlatılan, Kuzeydoğu kabilelerinin de katıldığı büyük ayaklanma Frank imparatoru Charlemagne’m Pirene Dağlan? m aşarak Saragossa’yı kuşatması ile iki yönlü bir tehlike haline dönüştü. Abdurrahman, karşı karşıya kaldığı bu sorundan, Charlemagne’m ülkesindeki olumsuz geliş- meler yüzünden geri dönmesi ile kolay kurtuldu. 780’den sonra iç barışı bozacak bir olayla karşılaşmadan, ülkesinin bayındırlığına yönelik çabalara ağırlık verdi. Sulama kanalları ve yollar açtırttı. Kurtuba kentini yeni yapılarla genişletti. Buradaki ünlü Kurtuba Camisi’ni yaptırttı (784-786). İslamiyetin bölgedeki durumunu güçlendirmek amacıyla Kuzey Afrika, Mısır ve Suriye’den bilim adamları getirtti ve yerli Hıristiyanlara hoşgörüyle davrandı. İslam ülkelerindeki siyasal ve askeri olaylara ilgi duymadı. 757’den sonra Endülüs’te Abbasi halifeleri adına hutbe okutmadığı gibi, bir bağımsızlık belirtisi sayılan bu dinsel geleneği kendi adına da yaptırtmadı.