ALASKA BUZULU GERİ Mİ ÇEKİLİYOR?

parçaları yaklaşık 65-100 m. yükseklikten suya düştüklerinde görülmeye değer fıskiyeler oluşturuyorlar. Alaska güneşi de bu ilginç doğa olaylarını gözler önüne seriyor.

42 mil uzunluğundaki Colombia, denize iner 52 Alaska buzulundan, fiyordu, tümüyle doldurabilen tek buzul. Alaska fiyortlarının oluşumlarına yol açan diğer buzulların pek çoğu günümüzde kıyıların gerisinde kalmış. Benzerlerinin
1/ arlarla kaplı Chugach Dağları’nın tepele-■ ‘ rinden başlayarak, 4 mil genişliğinde bir buz ırmağı halinde Prens William Sounel tuzlu sularına kadar uzanan Colombia Buzulu, deniz tarafındaki yüzeyinin ilginç biçimleri, buz üzerine işlenmiş renkleriyle görkemli bir görünüme sahip. Çevresinde kartal ve benzeri kuşların sürekli uçuştuğu buzulun, buz kulesi denilebilecek tepe kısmından zaman zaman büyük buz

belki de sonuncusu olan Colombia da önümüzdeki 100 yıl içinde geri çekjllrse, ardında 25 mil uzunluğunda boş bir fiyort bırakacak. Aslında, Colombla’nın geri çekilmesi hemen hemen başlamış durumda: Yaz ve sonbahar mevsimlerinde buzulun çekilme hızı günde 390 cm’e kadar çıkıyor. 19®1 yılında 500 m. kayba uğrayan buzulun çekilmesi aynı hızla sürerse 1984 yılında Colombia 3,5-4 km. kadar gerileyebilir.

Alaska’da buzul devri olarak bilinen dönemden günümüze kadar yaklaşık IOjOOO yıl geçmiştir. Ancak yalnızca bir tahmin olan bu dönemin son 1000 yıl içinde buzulların geri çekilmesi ve yeni şekillerini almalarıyla ilgili yeterli bilgiler mevcut değildir.

Bilim adamlarının ‘jzerinde önemle durdukları nokta, buzulların her birinin, Colombia’nın günümüzdeki aşamalarını geçirip geçirmediğidir. Glasiyologlar (buzul bilimciler) ancak böylece, Colombia’nın geçirdiği aşamaları gözlemleyerek bu ilginç doğa olayının derinliklerine inebilecekler.

Buzul bilimcilerin, Colombia ile ilgili çalışmaları, inceleme ve gözlemleri sonucunda elde edecekleri bilgiler, buzul çekilmelerinin geçmişin« de ışık tutacak. Buzuların çekilmeleri ile İlgili bilgiler ise Dünya’mızdaki fiyortların oluşumunu aydınlatabilecek.

Smithsonian’dan çev.: Dr. Sevinç TÜRKER
Adını bir tür buzdağından alan araştırma gemisi “Growler”, yüksekliği yer yer 100 m’yi bulan buz duvarının yanında (üstte).

1974’de bîr mil geri çekilmiş haliyle Colombia buzulu, geri plandaki Heather Island’a yaslanıyordu (Solda).

1981 yazında ise buzulun görünümü böyle idi (altta). Büyük buz blokları moren (buzultaş) üzerinde karaya oturmuşlardı.

 

Rate this post
Rate this post

Cevapla

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar işaretlenmelidir *

*