ALKAME BİN KAYS;
Tâbiînin, yâni Peygamber efendimizin arkadaşlarını görenlerin büyüklerinden; tefsir, hadîs ve fıkıh ilimlerinde büyük âlim. Künyesi, Ebû Şibl’dir. Peygamber efendimiz hayattayken doğdu fakat O’nu göremedi. 681 (H. 62)de Kûfe’de vefât etti. İlimdeki üstünlüğü âlimler tarafından sözbir- liği ile bildirilen Alkame bin Kays, Eshâb-ı kirâ- mın büyüklerinden olan hazret-i Ebû Bekr, hazret- i Ömer, hazret-i Osman ve hazret-i Ali, hazret-i Âi- şe, Abdullah bin Mes’ûd, Huzeyfet-ül-Yemânî, Selmân-ı Fârisî, Hâlid bin Velîd’i (radıyallahü an- hüm) görüp onlardan ilim öğrendi ve hadîs-i şerif rivâyet etti. Hazret-i Ali ile birlikte 658 (H. 38)de Nihâvend’de hâricîlere karşı savaştı. Horasan’daki savaşlara katıldı. Kur’ân-ı kerîmi ve fıkıh ilmini Abdullah bin Mes’ûd’dan öğrendi. Çok sayıda âlim yetiştirdi. Ehl-i sünnet îtikâdının ve din bilgilerinin nakl edilmesi ve öğretilmesi husûsunda büyük hizmetleri oldu. İmâm-ı A’zâm Ebû Hanî- fe hazretleri ilmini onun talebeleri zincirinden almıştır. Hâl ve hareketleriyle hocası Abdullah bin Mes’ûd’a çok benzeyen Alkame bin Kays’ın sesi çok güzeldi. Kur’ân-ı kerîm okurken onu dinleyenler kendinden geçerdi. Alkame bin Kays, tefsir ilminin büyük imâmlarındandı. Hadîs ilminde hâfız derecesinde idi. Yâni yüz bin hadîs-i şerifi rivâyet eden kimselerle birlikte ezbere bilirdi. Rivâyet ettiği hadîs-i şerifler, Kütüb-i Sitte’de yer almıştır. Alkame bin Kays’in Abdullah bin Mes’ûd’dan rivâyet ettiği hadîs-i şeriflerden bâzıları şunlardır: Mü’min ta’n etmez (kötülemez), lânette bulunmaz ve müstehcen konuşmaz. Kalbinde hardal tânesi kadar îmânı olan hiç bir kimse Cehennem’de ebedî kalmaz. Şüphesiz ki Allah güzeldir, güzelliği sever. Kibir, hakkı inkâr ve insanları tahkir etmektir.