Amuderya
Orta Asya’da ırmak. Pamir dağlarında doğan Piyanc ve
Vahş ırmaklarının birleşmesiyle oluşan Amuderya, 2
540 km boyunca aktıktan sonra, bataklık bir deltayla
Aral denizine dökülür. Ulaşımın önemli olmamasına
karşılık, bölgenin hidroelektrik enerjisi gereksinmesinin
büyük bölümünü karşılar. Akaçladığı havza, kuzeyden
güneye yaklaşık 965 km, doğudan batıya 1 450 km’den
çok uzanır. Denize ulaşmadan önce, sularının bir bölü-
mününün sulamada kullanma amacıyla alınması (Kara-
kurum kanal sistemi), ırmağın çevre dengesine zarar
vermiştir. Eskiçağ’da adı Oksos olan ırmak, Büyük İs
kender’in seferlerinde önemli rol oynamıştır.