Arbuthnot, John (d. Nisan 1667, Inverbervie,
Kincardine, İskoçya – ö. 27 Şubat
1735, Londra), matematikçi, hekim ve yazar.
Yakın arkadaşları Jonathan Swift,
Alexander Pope ve John Gay ile birlikte
Arbutfcınpt, W. Robinson’ın yağlıboya çalışmasından
ayrıntı; İskoçya Ulusal Portre Galerisi, Edinburgh
Scottish National Portrait Gallery, Edinburgh
değersiz edebiyatı ve yanlış eğitimi gülünç
düşürmeyi amaçlayan ünlü Scriblerus Kulübü’nün
kurucularından biri olarak anılır.
1696’da St. Andrews’dan tıp diploması
alan ve 1704’te Royal Society üyeliğine
seçilen Arbuthnot, 1705’ten ölümüne değin
Kraliçe Anne’in hekimlerinden biri olarak
kaldı. Matematiğe ve başka bilimsel konulara
ilişkin çalışmalarından çok, zekâsı ve
yergileriyle ün kazandı. Arbuthnot’un yergilerinin
en önemlileri, İngilizler, Fransızlar,
İspanyollar ve Hollandalılar’ın 1713’te
Utrecht Antlaşması’yla sonuçlanan siyasal
manevralarını ele alan siyasal alegorilerden
oluşur. İlki 1712’de basılan bu konudaki beş
kitapçık, 1727’de The History of John Bull
(John Bull’un Öyküsü) başlığı altında toplandı.
Sonraları, karikatür ve edebiyatta
İngiltere’nin değişmez simgesi haline gelecek
olan John Bull karekterini yaratan ve
benimseten bu kitap, 1976’da A. W. Bower
ve R. A. Erickson tarafından yeniden yayımlanmıştır.
Arbuthnot’m önemli katkıda bulunduğu
bir başka yergi de ilk kez A. Pope’un
-yapıtlarının 1741 basımında yer alan, ama
büyük bir bölümü daha 1713-14’te Scriblerus
Kulübü üyeleri tarafından yazılmış olan
Memoirs o f Martinus Scriblerus’dır (Martinus
Scriblerus’ın Anıları). Kulübün öbür
üyeleri Arbuthnot’u, bilgiçliği gülünç düşürmeyi
amaçlayan bu yapıtın başlıca yaratıcısı
olarak kabul etmişlerdir. Edebiyat alanında
üne önem vermeyen Arbuthnot’m yergi
konusundaki buluşlarının ve nükteli deyişlerinin
çoğu, kendisinden daha ünlü edebiyatçı
arkadaşları tarafından geliştirildiği için
onlara mal edilmiştir.
Arbuthnot John
14
Şub