Aristoksenos (d. Tarentum, İtalya; ü. İÖ
4. yy. sonlan), Yunanlı gezimci filozof, Eski
Yunan ve Roma dünyasında müzik kuramıyla
uğraşan ilk uzmandır.
Atina’da, Aristoteles ve Theophrastos’un
(İÖ 371/370-288/287) öğrencisi oldu. Müzikle
olduğu kadar etikle de ilgilendi. Çok
sayıda yapıt vermesine karşın çalışmalarının
büyük bir bölümü kaybolmuştur. Müzik
incelemelerinin dışında, eski Pythagorasçı
etiği yeniden kurduğu çalışmalan ile Pythagoras,
Ârkhytâs, Sokrates ve Platon’un
yaşamöykülerinden bölümler günümüze
kalmıştır. Armoninin müzik aletinin parçalanna
bağlı oluşu gibi, ruhun da bedene
bağlı olduğunu savunan kuramı, eski Pythagorasçı
öğretinin bir devamı niteliğindedir.
Aristoksenos, müzik kuramında, gam notalannın
matematiksel oranla değil, kulakla
değerlendirilmesi gerektiğini savundu. Günümüze
kalan müzik incelemeleri arasında
P, Marquard’ın 1868’de ve H. Macran’ın
1902’de derlediği Elements o f Harmonics’
den (Armoninin Unsurlan) ve R. Westphaiın
1861 ve 1893’te derlediği Elements
of Rhythm? den (Ritmin Unsurlan) parçalar
vardır. Öbür çalışmalanum bazı bölümleri,
F. Wehrli tarafından Aristoxenus (Aristoksenos)
adlı kitapta bir araya getirildi ve
gene Wehrli’nin Die Schule des Aristoteles;
Texte und Kommentar (1945; Aristoteles
Okulu; Metin ve Yorum) adlı kitabının
ikinci bölümü olarak basıldı.
